Tulipojifunza Mahubiri ya Yesu pale Mlimani katika sura fulani iliyotangulia, tulijifunza jinsi ilivyo muhimu kwamba tuwasamehe wale wanaotukosea. Tusipowasamehe, Yesu alisema wazi kwamba Mungu hatatusamehe (ona Mathayo 6:14, 15).

Sasa basi – nini maana ya kumsamehe mtu? Hebu tutazame Maandiko yanavyofundisha.

Yesu alifananisha msamaha na tendo la kumfutia mtu deni lake (ona Mathayo 18:23-35). Hebu fikiri: Una mtu unayemdai, kisha unamfungua, kwamba asikulipe. Unapasua karatasi iliyokuwa imeandikwa deni lake. Hutazamii kulipwa tena, nawe umeacha hasira na mdeni wako. Unamwona kitofauti kuliko ilivyokuwa wakati bado unamdai.

Tutaelewa vizuri tena maana ya kusamehe kama tutatafakari maana ya kusamehewa na Mungu. Wakati Yeye anapotusamehe sisi dhambi fulani, hatuhesabu kuhusika tena kwa kile tulichofanya, kilichomchukiza. Haendelei kuwa na hasira nasi kwa sababu ya dhambi ile. Hatatuadhibu wala kutuhukumu kwa tulichofanya. Tunakuwa tumepatanishwa Naye.

Vivyo hivyo basi, kama kweli nitamsamehe mtu fulani, ninamweka huru mtu huyo moyoni mwangu, nikishinda shauku ya kutafuta haki au kisasi kwa kuonyesha rehema. Sina hasira tena na mtu aliyenitenda dhambi. Tunakuwa tumepatanishwa. Kama ninaweka hasira au uchungu dhidi ya mtu fulani, ni kwamba sijamsamehe.

Mara nyingi Wakristo hujidanganya wenyewe katika swala hili. Wanasema wamemsamehe mtu, wakijua kwamba hivyo ndivyo wanavyotakiwa kufanya, lakini bado wana kitu ndani yao kuhusu aliyewakosea. Wanamkwepa mkosaji kwa sababu inasababisha ile hasira iliyofunikwa kutokea tena. Ninajua hayo maana ha ta mimi nimewahi kufanya hivyo. Tusijidanganye. Kumbuka kwamba Yesu anatukataza hata kumkasirikia mwamini mwenzetu (ona Mathayo 5:22).

Sasa – Tujiulize swali hili: Ni yupi aliye rahisi kusamehe – ni mkosaji anayeomba msamaha au ni mkosaji asiyeomba msamaha? Bila shaka sote tutakubaliana kwamba ni rahisi zaidi kumsamehe mkosaji anayekiri kosa lake na kuomba msamaha. Ni ukweli kwamba ni rahisi zaidi sana kumsamehe mtu anayeomba msamaha kuliko mtu ambaye haombi. Kumsamehe mtu asiyetaka kusamehewa huonekana kama kitu kisichowezekana.

Hebu tulitazame kwa upande mwingine. Kama kukataa kumsamehe mkosaji anayetubu na kama kukataa kumsamehe mkosaji asiyetubu ni makosa, dhambi kuu zaidi hapo ni ipi? Nadhani tutakubaliana kwamba kama vyote viwili ni kosa, basi kukataa kumsamehe mkosaji anayetubu ni uovu mkubwa zaidi.

Cha Kushangaza Kutoka Maandiko

Hayo yaliyotangulia yanasababisha swali lingine – Je, Munguanatazamia tumsamehe kila mtua nayetukosea, hata wale wasiojinyenyekeza na kukiri dhambi yao na kuomba msamaha?

Tukitazama Maandiko kwa karibu tutagundua kwamba jibu ni “Hapana.” Wakristo wengi watashangaa kujua kwamba, Maandiko yanaweka wazi kuwa ingawa tunaagizwa kumpenda kila mtu, hatutakiwi kumsamehe kila mtu.

Kwa mfano: Je, Yesu anatazamia sisi tumsamehe mwamini mwenzetu anayetukosea? Hapana. Vinginevyo, asingetuambia kufuata zile hatua nne za upatanisho zilizo katika Mathayo 18:15-17, ambazo mwisho wake ni kutengwa, kama mkosaji hatatubu.

Na ndugu yako akikukosa, enenda ukamwonye wewe na yeye peke yenu. Akikusikia, umempata nduguyo. La kama hasikii, chukua pamoja nawe tena mtu mmoja au wawili, ili kwa vinywa vya mashahidi wawili au watatu kila neno lithibitike. Na asipowasikiliza wao, liambie kanisa, na asipolisikiliza kanisa pia, na awe kwako kama mtu wa mataifa na mtoza ushuru.

Ni kwamba, ikiwa hatua ya nne itafikiwa (ya kutengwa), msamaha hautolewi kwa mkosaji, maana msamaha na kutengwa ni vitu visivyoambatana. Ingekuwa kitu cha ajabu kumsikia mtu akisema hivi: “Tulimsamehe, kisha tukamtenga.” Maana, kusamehe huishia kwenye upatanisho, sio kutengana. (Jiulize: Ungefikiriaje kama Mungu angesema, “Ninakusamehe, lakini hatuna mahusiano na wewe kuanzia leo”?) Yesu alituambia huyo aliyetengwa awe kama “mtu wa Mataifa na mtoza ushuru,” aina mbili za watu ambao Wayahudi hawakushirikiana nao kabisa, tena waliwakwepa.

Katika zile hatua nne ambazo Yesu alitaja, msamaha hautolewi katika hatua ya kwanza, ya pili au ya tatu mpaka mkosaji atubu. Asipotubu baada ya kila hatua, anapelekwa hatua inayofuata, akiwa bado anahesabiwa kama mkosaji asiyetubu. Tunaambiwa kwamba “akikusikia” (yaani, akitubu), ndipo “umempata nduguyo” (yaani, mmepatanishwa tena).

Kusudi la kukabiliana na mtu ni ili msamaha utolewe. Ila, msamaha unategemeana na toba ya mkosaji. Basi, (1) tunamkabili mtu kwa matumini kwamba kama mkosaji, yeye ata (2) tubu ili sisi tuweze (3) kumsamehe.

Pamoja na hayo yote, tunaweza kusema kwa hakika kwamba Mungu hatutazamii sisi kuwasamehe waamini wenzetu kirahisi tu ambao wametukosea, na ambao hawana toba, hata baada ya kukabiliwa. Lakini pia, hii haitupi sisi haki ya kumchukia mwamini aliyekosea. Kinyume ni kwmaba tunamkabili kwa sababu tunampenda mkosaji, na tungetaka kumsamehe na kupatanishwa naye.

Ila, baada ya kila juhudi kufanyika kufuata zile hatua tatu ambazo Yesu alitaja, hat ua ya nne inakomesha mahusiano yetu, kama tutatii maneno ya Kristo.[1] Kama ambavyo hatupaswi kushirikiana na wanaojiita Wakristo ambao ni wazinzi, walevi, walawiti na kadhalika (ona 1Wakor. 5:11), hatupaswi kushirikiana na wanaojiita Wakristo ambao wanakataa kutubu kulingana na makubaliano ya kusanyiko lote. Watu kama hao wanathibitisha kwamba si wafuasi wa kweli wa Kristo, nao wanaleta aibu kwa kanisa Lake.

Mfano Wa Mungu

Tunapoendelea kutafakari wajibu wetu wa kuwasamehe wengine, tunaweza pia kujiuliza hivi: Kwa nini Mungu atazamie sisi tufanye kitu ambacho Yeye Mwenyewe hafanyi? Hakika Mungu anawapenda wakosaji, na anawanyooshea mikono Yake ya rehema katika toleo la kuwasamehe. Anazuia hasira Yake na kuwapa muda wa kutubu. Lakini kusamehewa kwao hutegemeana na kutubu kwao. Mungu hasamehi wenye hatia wasipotubu kwanza. Basi, mbona sisi tudhanie kwamba ana matazamio makubwa zaidi kwetu?

Pamoja na hayo – hivi haiwezekani kwamba dhambi ya kutosamehe ambayo ni mbaya sana machoni pa Mungu ni ile dhambi ya kutowasamehe wale wanaotuomba msamaha? Mara tu baada ya Yesu kutaja zile hatua nne za kutoa adhabu kanisani, Petro aliuliza hivi:

Bwana! Ndugu yangu anikose mara ngapi nami nimsamehe? Hata mara saba? (Mathayo 18:21, 22).

Je, Petro alifikiri kwamba Yesu alikuwa anamtazamia kumsamehe ndugu asiyetubu mara mia nyingi kwa ajili ya dhambi mia nyingi, wakati Yesu alikuwa amemwambia tu muda mfupi uliopita kwamba amhesabu ndugu asiyetubu kama mtu wa Mataifa au mtoza ushuru kwa sababu ya dhambi moja tu? Haiwezi kuwa hivyo. Tunarudia tena: huwezi kumtenga mtu au kumhesabu asiyefaa kushirikiana naye kama umemsamehe.

Swali lingine la kutufanya tufikiri ni hili: Kama Yesu anatutazamia kumsamehe mwamini mara mia nyingi kwa sababu ya dhambi mia nyingi ambazo hatubu, ili kudumisha uhusiano wetu, mbona anaturuhusu kuvunja ndoa kwa sababu ya dhambi moja tu kinyume chetu – dhambi ya uasherati – kama mwenzetu katika ndoa hatatubu (ona Mathayo 5:32)?[2] Hili halionekani kuwa na mantiki.

Ufafanuzi Zaidi

Mara tu baada ya Yesu kumwambia Petro amsamehe ndugu mara mia arobaini na tisa, alisimulia mfano ili kumsaidia Petro aelewe maana yake.

Kwa sababu hii ufalme wa mbinguni umefanana na mfalme mmoja aliyetaka kufanya hesabu na watumwa wake. Alipoanza kuifanya, aliletewa mtu mmoja awiwaye talanta elfu kumi. [Kiwango hicho ni sawa na mshahara wa zaidi ya miaka elfu tano kwa kibarua katika siku za Yesu.] Naye alipokosa cha kulipa, Bwana wake akaamuru auzwe, yeye na mkewe na watoto wake, na vitu vyote alivyo navyo, ikalipwe ile deni. Basi yule mtumwa akaanguka akamsujudia akisema, Bwana, nivumilie, nami nitakulipa yote pia. Bwana wa mtumwa yule akamhurumia, akamfungua, akamsamehe ile deni. Mtumwa hule akatoka, akamwona mmoja wa wajoli wake aliyemwia dinari mia [sawa na mshahara wa siku mia moja]. Akamkamata, akamshika koo akisema, Nilipe uwiwacho. Basi mjoli wake akaanguka miguuni pake, akamsihi akisema, Nivumilie, nami nitakulipa yote pia. Lakini hakutaka. Akaenda, akamtupa kifungoni hata atakapoilipa ile deni. Basi wajoli wake walipoyaona yaliyotendeka, walisikitika sana, wakaenda wakamweleza bwana wao yote yaliyotendeka. Ndipo bwana wake akamwita, akamwambia, Ewe mtumwa mwovu! Nalikusamehe wewe deni ile yote uliponisihi. Nawe je! Haikukupasa kumrehemu mjoli wako kama mimi nilivyokurehemu wewe? Bwana wake akaghadhibika, akampeleka kwa watesaji, hata atakapoilipa deni ile yote. Ndivyo na Baba yangu wa mbinguni atakavyowatenda ninyi, msiposamehe kwa mioyo yenu kila mtu ndugu yake (Mathayo 18:23-35).

Ona kwamba yule mtumwa wa kwanza alisamehewa kwa sababu alimwomba bwana wake msamaha. Kisha, ona kwamba yule wa pili naye alimwomba msamaha yule mtumwa wa kwanza kwa unyenyekevu sana. Yule wa kwanza hakumpa yule wa pili kile alichokuwa amepewa yeye, na hicho ndicho kilichomkasirisha sana bwana wake. Kama ni hivyo, kweli Petro angedhani kwamba Yesu anamtazamia amsamehe ndugu asiyetubu, ambaye hakuomba msamaha? Kitu hicho hakionekani katika mfano wa Yesu. Basi, haiwezekani, na zaidi sana, kwa sababu Yesu alikuwa amekwisha tangulia kumwambia jinsi ya kufanya na ndugu asiyetubu baada ya kukabiliwa ipasavyo – awe kwake kama mtu wa Mataifa, na mtoza ushuru.

Haiwezekani kwamba Petro alidhani alitazamia kumsamehe ndugu asiyetubu kwa sababu ya hukumu ambayo Yesu alituabudi kama ha tutawsamehe ndugu zetu kutoka mioyoni mwetu. Yesu aliahidi kurudisha deni lote tulilokuwa tumesamehewa kwanza, na kutukabidhi kwa watesaji mpaka tulipe kile tusichoweza kulipa. Je, hiyo ingekuwa ni adhabu halali kwa ndugu Mkristo asiyemsamehe ndugu, ndugu ambaye hata Mungu hatamsamehe? Kama ndugu akinikosea, anamkosea Mungu, na Mungu hatamsamehe mpaka atubu. Je, Mungu ataniadhibu mimi kwa haki kwa kutomsamehe mtu ambaye hata Yeye hamsamehi?

Ufupisho

Matarajio ya Yesu kwetu kumsamehe mwamini mwenzetu yanatajwa katika maneno Yake yanayopatikana katika Luka 17:3-4.

Jilindeni! Kama ndugu yako akikosa, mwonye. Akitubu msamehe. Na kama akikukosa mara saba katika siku moja na kurudi kwako mara saba, akisema, Nimetubu, msamehe (Maneno mepesi kukazia).

Tunataka iwe wazi kuliko hivyo? Yesu anatutazamia kuwasamehe waamini wenzetu, wakati wanapotubu. TUnapoomba na kusema, “Utusamehe deni zetu kama nasi tunavyowasamehe wadeni wetu” tunamwomba Mungu atutendee kama ambavyo na sisi tumewatendea wengine. Hatutazamii Yeye atusamehe kama hatutaomba. Basi, mbona sisi tudhani kwamba anatutazamia kuwasamehe wale wasio-omba?

Hapo tena, hayo yote hayatupi sisi kibali cha kuwa na chuki kinyume cha ndugu au dada katika Kristo aliyetukosea. Tunaagizwa kupendana. Hiyo ndiyo sababu tunaagizwa kumkabili mwamini anayetenda dhambi kinyume chetu, ili kuwepo na upatanisho kati yetu, na ili naye aweze kupatanishwa na Mungu, ambaye anakuwa amemkosea pia. Upendo ungefanya hivyo. Lakini mara nyingi, Wakristo watasema wamemsamehe mwamini mwanzao aliyekosea, lakini utagundua kwamba ni njia tu ya kuepuka kukabiliana naye. Ukweli ni kwamba hawasamehi, na inaonekana kwa matendo yao. Wanamkwepa mkosaji kwa gharama yoyote, na mara nyingi wanasema jinsi walivyoumizwa. Hakuna upatanisho hapo.

Tunapofanya dhambi, Mungu hutukabili kwa Roho Wake Mtakatifu ndani yetu kwa sababu anatupenda na anataka kutusamehe. Tunapaswa kumwiga Yeye, tukiwakabili kwa upendo waamini wenzetu wanaotenda dhambi kinyume chetu ili kuwepo toba, msamaha na kupatana.

Mungu kila mara amewatazamia watu Wake kupendana kwa upendo wa kweli – upendo unaoruhusu kukemea, lakini usioruhusu kuwa na kinyongo. Katika Torati ya Musa utakuta sheria ifuatayo:

Usimchukie ndugu yako moyoni mwako; ni lazima kumkemea jirani yako, wala usichukue dhambi kwa ajili yake. Usifanye kisasi, wala kuwa na kinyongo juu ya wana wa watu wako, bali umpende jirani yako kama nafsi yako. Mimi ndimi BWANA (Walawi 19:17, 18. Maneno mepesi kukazia).

Pingamizi

Lakini – vipi kuhusu maneno ya Yesu katika Marko 11:25, 26? Je, hayaonyeshi kwamba lazima tuwasamehe wote kwa kila kitu, bila kujali kwamba ameomba msamaha au hapana?

Nanyi kila msimamapo na kusali, sameheni, mkiwa na neno juu ya mtu, ili na Baba yenu aliye mbinguni awasamehe na ninyi makosa yenu. [Lakini kama ninyi hamsamehe, wala Baba yenu aliye mbinguni hatawasamehe ninyi makosa yenu.]

Huu mstari mmoja haukanushi mistari ile mingine yote ambayo tumemkwisha tazama kuhusu mada hii. Tunajua tayari kwamba, kilicho kibaya zaidi sana kwa Mungu ni sisi kukataa kumsamehe mtu anayetuomba msamaha. Basi, tunaweza kutafsiri mstari huu kulingana na kweli hiyo thabiti. Yesu hapa anatilia mkazo tu kwmaba lazima tuwasamehe wengine kama tunataka msamaha wa Mungu. Hatuambii utaratibu ili tusamehewe, na kitu ambacho mtu anapaswa kufanya ili kuupokea kutoka kwa mwingine.

Ona pia kwamba Yesu hasemi hapa kwamba lazima tumwombe Mungu msamaha ili tuweze kuupokea kutoka kwake. Kama ni hivyo, ina maana tupuuze kila kitu kingine ambacho Maandiko yanafundisha juu ya msamaha wa Mungu kutegemea sisi kumwomba (ona Mathayo 6:12; 1Yohana 1:9)? Je, tudhanie tu kwamba hatuhitaji kuomba Mungu atusamehe tunapotend adhambi kwa sababu Yesu hasemi hilo hapa? Hapo ni kutokuwa na busara, kulingana na tunachojifunza katika Maandiko. Pia, si busara kupuuza kila kitu kingine ambacho Maandiko yanafundisha kuhusu sisi kuwsamehe wengine kuwa kumejengwa juu ya wao kuomba msamaha.

Pingamizi Nyingine

Je, Yesu hakuwaombea wale askari waliokuwa wanagawana mavazi yao kwamba, “Baba! Uwasamehe, kwa kuwa hawajui watendalo” (ktk Luka 23:34)? Je, hiyo haionyeshi kwamba Mungu huwasamehe watu bila wao kumwomba?

Ndiyo, kwa kiwango fulani tu. Inaonyesha kwamba Mungu huwahurumia watu wasiojua – ni kiwango fulani cha msamaha. Kwa kuwa Mungu ni mwenye haki kabisa, anawawajibisha watu wakati wanapojua kwamba wanatenda dhambi.

Sala ya Yesu kwa ajili ya wale askari haikuwahakikishia kuingia mbinguni. Iliwalinda tu wasiwajibishwe kwa ajili ya kugawana mavazi ya Mwana wa Mungu, na ni kwa sababu wao hawakumjua Yeye ni nani. Walimhesabu kuwa ni mhalifu mwingine tu anayestahili kuuawa. Basi, Mungu aliwahurumia kwa tendo ambalo lingestahili hukumu ya hakika, kama wangejua walichokuwa wanafanya.

Vivyo hivyo, sisi tunapaswa kuwaonea huruma watu wasiojua kile walichotutendea, kama wale askari wasioamini na wasiojua, waliogawana mavazi ya Yesu. Yesu anatutazamia kuwaonyesha wasioamini rehema ya ajabu sana, na kuwapenda adui zetu, na kuwatendea mema wale wanaotuchukia, na kuwabariki wale wanaotulaani na kuwaombea wale wanaotutendea mabaya (ona Luka 6:27, 28). Tunapaswa kujaribu kuyeyusha chuki yao kwa upendo wetu, na kushinda ubaya kwa wema. Jambo hili lilielezwa hata katika Torati ya Musa, kama ifuatavyo:

Ukimwona ng’ombe wa adui wako au punda wake amepotea, sharti umrudishie mwenyewe tena. Ukimwona punda wake huyu akuchukiaye hali ameanguka chini yamzigo wake, nawe untejizuia usimsaidie, lazima umsaidie (Kutoka 23:4, 5).

Adui yako akiwa ana njaa, mpe chakula. Tena akiwa ana kiu, mpe maji ya kunywa. Maana utatia makaa ya moto kichwani pake; na BWANA atakupa thawabu (Mithali 25:21, 22).

Inashangaza kwamba, ingawa Yesu alituamuru tuwapende adui zetu, tuwatendee mema wanaotuchukia, tuwabariki wanaotulaani, na tuwaombee wanaotuonea (ona Luka 6:27, 28), hakutuambia tuwasamehe. Tunaweza kuwapenda watu bila kuwasamehe – sawa tu na ambavyo Mungu anawapenda watu bila kuwasamehe. Si tu kwamba tunaweza kuwapenda, tunapaswa kuwapenda, maana ni amri ya Mungu kwamba tufanye hivyo. Na upendo wetu kwao unapaswa kuonekana kwa matendo yetu.

Kwa kuwa Yesu alimwomba Baba Yake awasamehe wale askari waliokuwa wanagawana nguo zake, si uthibitisho kwamba tunapaswa kupuzia kila kitu kingine tulichojifunza kutoka Maandiko kwa habari ya mada hii, na kumsamehe kila mtu aliyetukosea. Tunachojifunza hapo ni kwamba tunapaswa kuwasamehe bila kusita wale wasiojua dhambi yao dhidi yetu, na kuonyesha rehema na huruma ya ajabu sana kwa wasioamini.

Kutenda Mathayo 18:15-17

Ingawa zile hatua nne za upatanisho zilizotajwa na Yesu ni rahisi kueleweka, zinaweza kuwa ngumu kutekeleza. Wakati Yesu alipozitaja hizo hatua nne, alifanya hivyo kutokana na mtazamo wa ndugu A kuwamini – sawasawa kabisa – kwamba ndugu B amemkosea. Ila, kihalisi, Ndugu A anaweza kuwa amekosea. Hebu basi tubuni hali ambayo kila uwezekano unatazamwa.

Kama ndugu A anaamini kwamba ndugu B amemkosea, anatakiwa kwanza ahakikishe kwamba haingii kwenye kulaumu sana, akitafuta kibanzi katika jicho la ndugu B. Makosa mengine madogo yanapaswa kupuuzwa tu na huruma kuonyeshwa (ona Mathayo 7:3-5). Ila, kama ndugu A akijisikia kuudhika na ndugu B kwa sababu ya kosa kubwa la maana, basi amkabili.

Anapaswa kufanya hivyo kibinafsi, akitii agizo la Yesu, na kuonyesha upendo wake kwa ndugu B. Kusudi lake liwe upendo na lengo lake upatanisho. Hapaswi kumwambia mtu mwingine yeyote juu ya kosa hilo. “Upendo husitiri wingi wa dhambi” (1Petro 4:8). Tukimpenda mtu hatufunui dhambi zake; tunazisitiri.

Sasa – anapomkabili mwenzake, awe mpole, akionyesha pendo lake. Atumie maneno kama haya: “Ndugu B. Kweli nathamini sana uhusiano wetu. Lakini kuna kitu kimetokea ambacho kimejenga ukuta moyoni mwangu juu yako. Sitaki ukuta huo uwepo, na ndiyo maana nimeona ni vizuri nikwambia kwamba umenikosea, ili tuone tutafanyaje kupatana. Na kama mimi nimefanya chochote kilichochangia tatizo hilo kuwepo, naomba uniambie.” Kisha, amwambie ndugu B kwa upole kabisa kosa ni nini.

Mara nyingi utakuta kwamba ndugu B wala hakujua kwamba aalimkosea ndugu A, na mara baada ya kufahamu kwamba amemkosea, atamwomba msamaha. Kama itakuwa hivyo, ndugu A anapaswa kumsamehe ndugu B hapo hapo. Upatanisho umetokea.

Mfano mwingine ni kwamba ndugu B anaweza kujaribu kutetea dhambi yake dhidi ya ndugu A kwa kumwambia kwamba yeye alikuwa anaitikia kosa lililokuwa limekwisha tendwa na ndugu A. kama ni hivyo, ndugu B alitakiwa kuwa amekwisha mkabili ndugu A. Pamoja na hayo, tayari kuna mazungumzo na matumaini hapo ya kupatana.

Katika hali kama hiyo, wahusika wanapaswa kuzungumza yaliyotokea, wakubali makosa kila mmoja kulingana na hali halisi, kisha wapeane na kupokea msamaha kila mmoja toka kwa mwenzake. Tayari wamekwisha patana.

Mfano wa tatu ni A na B wameshindwa kupatana. Hapo wanahitaji msaada, na ni wakati wa kupiga hatua ya pili.

Hatua ya Pili

Itakuwa vizuri ndugu A na B wakubaliane juu ya nani aongezeke ili kuwasaidia kupatana. Inafaa ndugu C na D wawe wanaowajua na kuwapenda ndugu A na B, maana hiyo itahakikisha kwamba hakuna upendeleo. Tena, ndugu C na D waambiwe juu ya kutoelewana huko kwa sababu ya ndugu A na B kupendwa na kuheshimiwa tu.

Kama ndugu B hatatoa ushirikiano hapa, ni juu ya ndugu A kutafuta mtu mmoja au wawili wanaoweza kusaidia.

Kama ndugu C na D wana busara, hawatatoa uamuzi mpaka wasikie kutoka kwa A na B. Baada ya ndugu C na D kutoa uamuzi wao, A na B wanapaswa kukubaliana na uamuzi wao na kuomba msamaha na kufanya chochote kitakachopendekezwa kwa mmoja wao, au kwa wote.

Ndugu C na D hawapaswi kujionyesha kwamba hawapendelei upande wowote na kwamba hawataki kujihusisha kwa kutoa ushauri kwamba ndugu A na B wote wanahitaji kutubu, huku ni mmoja tu anayehitaji kutubu. Wanapaswa kujua kwamba kama ndugu A au B watakataa uamuzi wao, mambo yatafika mbele ya kanisa lote, na uamuzi wao wa uoga utadhihirika kwa kila mtu. Hili jaribu linalowakabili ndugu C na D kutaka kutunza urafiki na ndugu A na B kwa kukataa kusimamia ukweli ni sababu nzuri ya waamuzi wawili kuwa bora kuliko mmoja, maana watatiana nguvu katika ukweli. Tena, uamuzi wao utakuwa na uzito zaidi kwa ndugu A na B.

Hatua Ya Tatu

Ikiwa yeyote kati ya ndugu A na B atakataa uamuzi wa ndugu C na D, jambo hilo lifikishwe mbele ya kanisa zima. Hii hatua ya tatu haifanywi katika makanisa jengo – na ni kwa sababu nzuri tu – maana ingesababisha kanisa kugawanyika kutokana na watu kujiunga upande mmoja au mwingine. Yesu hakukusudia makanisa yawe makubwa kuliko nyumba za watu. Katika kusanyiko dogo kama familia ambapo kila mmoja anajua na kujali juu ya ndugu A na B ndipo hatua ya tatu inapokusudiwa. Katika kanisa kubwa lenye watu wengi, hatua ya tatu inatakiwa kuchukuliwa katika kundi dogo la watu wanaowajua ndugu A na B na kuwapenda. Kama ndugu A na B ni washirika wa makundi tofauti, basi kiasi fulani cha washirika wanaofaa kutoka makundi yote mawili wahusike kama baraza litakalofanya maamuzi.

Baada ya kanisa kutoa uamuzi wake, ndugu A na B wanapaswa kuukubali, wakijua matokeo ya kukataa. Samahani zitolewe, misamaha itolewe na upatanisho ufanywe.

Kama ndugu A au B atakataa kufanya inavyotakiwa, atengwe na kanisa, na mtu yeyote katika kanisa asishirikiane naye tena. Mara nyingi ikifikia hapo, mtu asiyetubu anakuwa amekwisha jiondoa mwenyewe kwa hiari yake, na labda anakuwa amefanya hivyo muda mrefu tu kabla, ikitokea kwamba hakupata alichotaka katika hatua yoyote. Hii huonyesha kutokuwa tayari kwake kujitoa kwa dhati kuipenda familia yake ya kiroho.

Tatizo La Kawaida

Katika makanisa makubwa, mara nyingi watu hutatua matatizo yao kwa kuhama kutoka kanisa moja hadi lingine – mahali ambapo mchungaji, anayetaka kujenga ufalme wake kwa gharama yoyote, na ambaye hana mahusiano halisi na wachungaji wengine, huwakaribisha watu kama hao na kuungana nao wanapomweleza hadithi zao za kusikitisha. Jambo hili huua kabisa nguvu za hatua za Yesu kuhusu upatanisho. Na kwa kawaida, baada ya miezi michache tu au miaka, yule mtu aliyekosewa ambaye hukaribishwa katika makanisa ya wachungaji aina hiyo, anahama tena, kwenda kutafuta kanisa lingine, maana huku nako amekosewa.

Yesu alitazamia kwamba makanisa yangekuwa madogo kiasi cha kutosha katika nyumba, na kwamba wachungaji wa mahali/wazee/waangalizi wangekuwa wanafanya kazi pamoja kwa ushirika katika mwili mmoja. Hivyo, kutengwa kwa mshirika mmoja katika kanisa moja kungekuwa ni kutengwa kwake katika makanisa yote. Ni wajibu wa kila mchungaji/mzee/mwangalizi kuwaomba Wakristo wote wahamiaji habari kuhusu makanisa waliyotoka, kisha kuwasiliana na uongozi wa makanisa hayo ili kuamua kama watu aina hiyo wakaribishwe au hapana.

Kusudi La Mungu – Kuwa Na Kanisa Takatifu

Tatizo lingine la kawaida la makanisa jengo ni kwamba washirika wao wengi ni watu wanaohudhuria tu kwa ajili ya mambo yanayofanywa hapo. Hawataki sana kuwajibika kwa yeyote kwa sababu mahusiano yao ni ya kijamii san asana. Basi, hakuna yeyote – hata wachungaji – anayejua jinsi wanavyoishi maisha yao – na watu wasiokuwa wataka tifu wanaendelea kuleta doa kwa makanisa wanayohudhuria. Watu wa nje huwapima watu wanaowaona kuwa Wakristo kuwa si tofauti na wasioamini kwa lolote.

Hili peke yake inapaswa kuwa uthibitisho wa kutosha kwa yeyote kwamba, mfumo wa makanisa kama shirika si kusudi la Mungu kwa ajili ya kanisa Lake takatifu. Watu wasiokuwa watakatifu na wanafiki hujificha daima katika makanisa makubwa, wakisababisha jina la Kristo kutukanwa. Lakini, kutokana na tuliyosoma katika Mathayo 18:15-17, Yesu alikusudia kanisa Lake kuwa lenye watu watakatifu, viungo waliojitolea kabisa wa mwili wenye kujitakasa. Dunia ingetazama kanisa na kumwona bibi arusi wa Kristo akiwa safi. Lakini siku hizi, tunaona kahaba mkuu, mke asiyekuwa mwaminifu kwa Mume wake.

Hii hali ya kujisafisha iliyokusudiwa na Mungu kwa ajili ya kanisa inaonyeshwa wazi wakati Paulo anaposhughulika na swala fulani zito katika kanisa la Korintho. Mshirika aliyekubaliwa katika kanisa hilo alikuwa anaishi na mke wa baba yake katika mahusiano ya uzinzi.

Habari imeenea ya kuwa kwenu kuna zinaa, na zinaa ya namna isiyokuwako hata katika Mataifa, kwamba mtu awe na mke wa babaye. Nanyi mwajivuna, wala hamkusikitika, ili kwamba aondolewe miongoni mwenu huyo aliyetenda jambo hilo. Kwa maana kweli nisipokuwako kwa mwili, lakini nikiwapo kwa roho, mimi mwenyewe nimekwisha kumhukumu yeye aliyetenda jambo hilo, kana kwamba nikiwapo. Katika jina la Bwana wetu Yesu, ninyi mkiwa mmekusanyika pamoja na roho yangu, pamoja na uweza wa Bwana wetu Yesu; kumtolea Shetani mtu huyo, ili mwili uadhibiwe, ili na roho iokolewe katika siku ya Bwana Yesu. … Naliwaandikia katika waka wangu kwamba msichangamane na wazinzi. Sisemi msichangamane kabisa na wazinzi wa dunia hii, au na wenye kutamani, au na wanyang’anyi, au na wenye kuabudu sanamu; maana hapo ingewalazimu kutoka katika dunia. Lakini mambo yalivyo, naliwaandikia kwamba msichangamane na mtu aitwaye ndugu, akiwa ni mzinzi au mwenye kutamani au mwenye kuabudu sanamu au mtukanaji au mlevi au mnyang’anyi; mtu wa namna hii msikubali hata kula naye. Maana yanihusu nini kuwahukumu wale walio nje? Ninyi hamwahukumu hao walio ndani? Lakini hao walio nje Mungu atawahukumu. Ninyi mwondoeni yule mbaya miongoni mwenu (1Wakor. 5:1-5; 9-13).

Hapakuwepo na haja ya kumpitisha mtu huyu katika zile hatua za upatanisho kwa sababu hakuwa mwamini wa kweli. Paulo anamwita “mtu aitwaye ndugu”, na “mbaya yule”. Halafu katika mistari michache baadaye aliandika hivi:

Au hamjui ya kuwa wadhalimu hawataurithi ufalme wa Mungu? Msidanganyike; waasherati hawataurithi ufalme wa Mungu, wala waabudu sanamu, wala wazinzi, wala wafiraji, wala walawiti, wala wevi, wala watamanio, wala walevi, wala watukanaji, wala wanyang’anyi (1Wakor. 6:9-10).

Ni wazi kwamba Paulo aliamini – na ni sahihi kabisa – kwamba wale wasiokuwa safi, kama yule mtu katika kanisa la Korintho, huonyesha jinsi wasivyokuwa watu wa imani. Watu kama hao wasitendewe kama ndugu na kupitishwa katika zile hatua nne za kupatanishwa. Wanapaswa kutengwa, “kukabidhiwa kwa Shetani,” ili kanisa lisije likakuza kujidanganya kwao, na wawe na tumaini la kuona haja yao ya kutubu ili kuweza “kuokolewa katika siku ya Bwana Yesu” (1Wakor. 5:5).

Katika makanisa makubwa duniani siku hizi, utakuwa watu mia kadhaa wanaojifanya kuwa Wakristo ambao, kwa viwango vya Manadiko si waamini, na wanapaswa kutengwa. Maandiko yanatuonyesha wazi wazi kabisa kwamba kanis alina wajibu wa kuwaondoa miongoni mwake wale ambao ni waasherati, wazinzi, walawiti, walevi na kadhalika. Lakini watu kama hao, chini ya bendera ya “neema” siku hizi wanakumbatia kwamba ni “waamini wanaojikongoja”, na kuwekwa katika makundi ya usaidizi, ambamo wanaweza kutiwa moyo na “waamini” wenzao wenye matatizo kama hayo. Hili ni tusi na kejeli kwa uwezo wa Injili ya Yesu Kristo, inayobadilisha maisha.

Viongozi Walioanguka

Mwisho: Je, kiongozi aliyetubu arudishwe mara moja kwenye nafasi yake, kama alikuwa katika dhambi kubwa sana (kama uasherati)? Ingawa Bwana atamsamehe mara moja huyo kiongozi mwenye kutubu (na kanisa linapaswa kufanya vivyo hivyo), kiongozi huyo anakuwa amekwisha poteza imani kwa wale anaowahudumia. Kuaminika ni kitu ambacho lazima kukifanyia kazi. Basi, viongozi walioanguka wajiondoe wenyewe kwenye nafasi zao za uongozi na kukaa chini ya uangalizi kiroho mpaka wathibitishe kuaminika kwao. Lazima waanze tena. Wale ambao hawako tayari kujinyenyekeza na kufanya shughuli ndogo ndogo ili kuweza kuaminika tena, wasikubalike kama viongozi na mtu yeyote katika kusanyiko.

Hitimisho

Kama watumishi wanaofanya wengine kuwa wanafunzi, walioitwa “kukaripia, kukemea na kuonya kwa uvumilivu wote na mafundisho” (2Timo. 4:2), hebu tusiogope kutekeleza wito wetu. Hebu tufundishe wanafunzi wetu kupendana kweli kweli kwa kuvumiliana na kuchukuliana kwa huruma siku zote, kwa kukabiliana kwa upole ikibidi, na kukabiliana zaidi kwa msaada wa wengine inapobidi, na kwa kusamehe kila inapohitajika. Hivi ni vizuri zaidi kuliko msamaha wa uongo ambao hauleti uponyaji wa kweli katika mahusiano yaliyoharibika. Tena, tujitahidi sana kumtii Bwana katika kila eneo, ili kutunza kanisa Lake katika hali ya usafi na ut akatifu, ili liwe sifa kwa jina Lake!

Ukitaka kujifunza zaidi kuhusu makabiliano na nidhamu kanisani, soma maandiko yafuatayo: Warumi 16:17, 18; 2Wakor. 13:1-3; Wagalatia 2:11-14; 2Wathes. 3:6, 14, 15; 1Timo. 1:19, 20; 5:19, 20; Tito 3:10, 11; Yakobo 5:19, 20; 2Yohana ms. 10 na 11.

---

[1] Ni halali kusema kwamba, kama yule aliyetengwa atatubu baadaye, Yesu anatazamia msamaha utolewe kwake.

[2] Kama mwenzi mwasherati ni Mkristo, tunapaswa kumpitisha katika zile hatua tatu ambazo Yesu alizitoa kwa ajili ya upatanisho, kabla ya kufikia kwenye kuachana. Huyo mwenzi akitubu, tunatazamiwa kusamehe, kulingana na agizo la Yesu.

 

При изучении нагорной проповеди в одной из предыдущих глав мы говорили о том, насколько важно прощать тех, кто грешит против нас. Иисус однозначно заявил, что если мы не простим их, то Бог не простит нас (см. Матф. 6:14-15).

Что же значит простить? Посмотрим, что об этом говорит Писание.

Иисус сравнил прощение с прощением долга (см. Матф. 18:23-35). Представьте, что кто-то задолжал вам некоторую сумму денег, а вы просто освобождаете его от этого долга. Вы уничтожаете документ, говорящий о долге. Вы не ждете от него никаких денег и больше не сердитесь на должника. Теперь вы смотрите на него иначе, чем когда он был должен вам.

Изучив суть Божьего прощения, мы лучше сможем понять, как надо прощать. Когда Бог прощает, Он больше не считает нас ответственными за поступки, которые Ему противны. Он больше не гневается на нас за совершенные грехи. Он не накажет нас за наш грех. Теперь мы примирились с ним.

Подобным образом, когда я действительно прощаю человека, то в своем сердце я освобождаю его, милостью побеждая желание справедливого воздаяния и мести. Я больше не гневаюсь на человека, согрешившего против меня. Теперь мы примирились. Если я таю злобу или выражаю неприязнь к человеку, то я не простил его.

Христиане часто пребывают в заблуждении в вопросе прощения. Они говорят, что простили, понимая, что именно так должны поступать, но глубоко внутри продолжают испытывать неприязнь и огорчение против обидчика. Они предпочитают не встречаться с ним, потому что затаенный гнев может выйти наружу. Я знаю, о чем говорю, потому что сам поступал так же. Давайте не будем обольщаться. Помните о том, что Иисус не желает, чтобы мы гневались на брата по вере (см. Матф. 5:22).

А теперь позвольте мне задать вам вопрос: кого проще простить того – кто просит прощения или того, кто не просит? Конечно, все скажут, что легче простить того, кто признает свою неправоту и просит прощения. Простить того, кто раскаивается, неизмеримо проще, чем того, кто не просит прощения. А простить не просящего прощения выглядит практически невозможным.

Давайте рассмотрим данный вопрос под другим углом. Если отказ в прощении тому, кто раскаивается и отказ в прощении тому, кто не раскаивается, является неправильным, то какой грех больше? Думаю, все согласятся, что если прощать надо в обоих случаях, то непрощение того, кто раскаивается, выглядит большим злом.

Неожиданность в Писании

А теперь зададим другой вопрос: ожидает ли Бог от нас, чтобы мы прощали всех, кто грешит против нас, включая и тех, кто не смиряется, не признает греха и не просит прощения?

При внимательном изучении Писания мы приходим к ответу «нет». К удивлению многих христиан, Писание четко говорит, что хотя мы и должны любить всех, включая и наших врагов, мы не обязаны всех прощать.

Например, требует ли Иисус от нас прощения в адрес христианина, который согрешил против нас? Нет. Иначе Он не дал бы нам четырех шагов к примирению, описанных в Матф. 18:15-17, и приводящих к отлучению обидчика в случае, если тот не раскаивается:

„Если же согрешит против тебя брат твой, пойди и обличи его между тобою и им одним; если послушает тебя, то приобрел ты брата твоего; если же не послушает, возьми с собою еще одного или двух, дабы устами двух или трех свидетелей подтвердилось всякое слово; если же не послушает их, скажи церкви; а если и церкви не послушает, то да будет он тебе, как язычник и мытарь”.

Естественно, если дело дошло до четвертого шага (отлучение), то не может быть речи о прощении, так как отлучение и прощение не совместимы. Было бы странно услышать что-то типа: «Мы прощаем его и отлучаем». Прощение всегда ведет к примирению, а не к разрыву. (Представьте, что Бог говорит вам: «Я тебя прощаю, но с этого момента не имею с тобой никаких дел») Иисус сказал, что мы должны относиться к отлученному, как к «язычнику и мытарю», с которыми евреи не имели общения и фактически ненавидели их.

В четырех шагах, приведенных Иисусом, прощение не дается после первого, второго и третьего шагов, если человек не раскаивается. И если он не раскаивается, то дело доходит то четвертого шага, когда к нему начинают относиться, как к нераскаявшемуся грешнику. И только если он «послушает тебя» (т.е. раскается), тогда можно будет сказать, что «приобрел ты брата твоего» (т.е. примирился с ним).

Цель противостояния состоит в поиске примирения. Однако прощение обуславливается наличием покаяния со стороны обидчика. Итак, мы противостоим в надежде, что обидчик покается, чтобы мы могли простить его.

Учитывая рассмотренные выше примеры, можно с уверенностью сказать, что Бог не требует от нас прощения в адрес согрешивших и нераскаявшихся после обличения братьев по вере. Но это не дает нам права ненавидеть грешащего христианина. Наоборот, мы обличаем его, потому что любим, хотим простить и достичь примирения.

После же того, как в направлении примирения предприняты все три шага, о которых говорит Иисус, четвертый шаг обрывает отношения с таким человеком, и мы должны это сделать из послушания Христу.[1] Точно так же как мы не должны иметь общения с так называемыми христианами, являющимися прелюбодеями, пьяницами, гомосексуалистами и так далее (см. 1 Кор. 5:11), мы не должны иметь общения и с теми, кто отказывается раскаяться после обличения со стороны всей церкви. Такие люди только доказывают, что не идут за Христом и бросают тень на церковь.

Пример Бога

Изучая тему нашей ответственности за прощение других людей, мы можем задать вопрос, почему Бог требует от нас того, чего не делает Сам. Конечно, Бог любит виновных людей и милостиво простирает к ним Свои руки, предлагая прощение. Он удерживает свой гнев и дает им время раскаяться. Но их прощение зависит от их покаяния. Бог не прощает виновных, если те не раскаиваются. Поэтому неправильно думать, что он ожидает от нас чего-то большего.

Не следует ли отсюда, что под тяжким в Божьих глазах грехом непрощения, понимается непрощение в адрес тех, кто раскаивается и просит простить их? Интересно, что сразу после того, как Иисус рассказал о четырех шагах к примирению, Петр задает Ему вопрос:

„Тогда Петр приступил к Нему и сказал: Господи! сколько раз прощать брату моему, согрешающему против меня? до семи ли раз? Иисус говорит ему: не говорю тебе: до семи раз, но до седмижды семидесяти раз” (Матф. 18:21-22).

Может быть, Петр подумал, что Иисус требует прощать нераскаявшегося брата сто раз за сто грехов, несмотря на то, что Он только что сказал об отношении к нераскаявшемуся брату, как к язычнику, всего лишь из-за одного греха? Маловероятно. Потому что ты не можешь испытывать неприязнь к человеку, которого простил.

Другой вопрос, который может возникнуть: если Иисус требует от нас прощать верующего сотни раз за сотни грехов, в которых он никогда не раскаивается, и сохранять с ним отношения, тогда почему Он разрешает расторгать брак всего лишь из-за одного греха прелюбодеяния, если муж или жена не раскаиваются (см. Матф 5:32)?[2] Это похоже на непостоянство.

Развитие темы

Сразу после того, как Иисус сказал Петру о прощении брата четыреста девяносто раз, Он рассказывает притчу, чтобы Петр смог лучше понять о чем идет речь:

„Посему Царство Небесное подобно царю, который захотел сосчитаться с рабами своими; когда начал он считаться, приведен был к нему некто, который должен был ему десять тысяч талантов; а как он не имел, чем заплатить, то государь его приказал продать его, и жену его, и детей, и всё, что он имел, и заплатить; тогда раб тот пал, и, кланяясь ему, говорил: государь! потерпи на мне, и всё тебе заплачу. Государь, умилосердившись над рабом тем, отпустил его и долг простил ему. Раб же тот, выйдя, нашел одного из товарищей своих, который должен был ему сто динариев, и, схватив его, душил, говоря: отдай мне, что должен. Тогда товарищ его пал к ногам его, умолял его и говорил: потерпи на мне, и всё отдам тебе. Но тот не захотел, а пошел и посадил его в темницу, пока не отдаст долга. Товарищи его, видев происшедшее, очень огорчились и, придя, рассказали государю своему всё бывшее. Тогда государь его призывает его и говорит: злой раб! весь долг тот я простил тебе, потому что ты упросил меня; не надлежало ли и тебе помиловать товарища твоего, как и я помиловал тебя? И, разгневавшись, государь его отдал его истязателям, пока не отдаст ему всего долга. Так и Отец Мой Небесный поступит с вами, если не простит каждый из вас от сердца своего брату своему согрешений его” (Матф. 18:23-35).

Заметьте, что первый раб был прощен, потому что попросил прощения у господина. Затем второй раб также смиренно попросил прощения у первого раба. Господина рассердило то, что первый раб не оказал второму той же милости, какую сам только что незаслуженно получил. Мог ли Петр подумать, что Иисус требует прощать нераскаявшегося брата, никогда не просящего прощения? Вряд ли, так как Иисус только что сказал, что к правильно обличенному и нераскаявшемуся брату, следует относиться, как к язычнику и мытарю.

Тем более это кажется маловероятным, если учесть наказание, которое обещал Иисус в случае, когда мы не прощаем брата от всего сердца. Иисус обещает нам заново вменить все прощенные долги и отдать нас мучителям до тех пор, пока мы не выплатим того, чего никогда не сможем заплатить. Справедливо ли наказывать христианина, не прощающего брата, которого Бог также не простил? Если брат грешит против меня, то он грешит против Бога, который не простит его до тех пор, пока он не раскается. Может ли Бог справедливо наказать меня за непрощение того, кого Он Сам не простил?

Обобщение

Позиция Иисуса к прощению братьев кратко выражена Его словами, записанными в Лук. 17:3-4:

„Наблюдайте за собою. Если же согрешит против тебя брат твой, выговори ему; и если покается, прости ему; и если семь раз в день согрешит против тебя и семь раз в день обратится, и скажет: каюсь, – прости ему”.

Что может быть еще яснее? Иисус требует чтобы мы прощали братьев при условии их покаяния. Когда мы молимся «прости нам долги наши, как и мы прощаем должникам нашим», то просим Бога сделать для нас то, что мы уже сделали для других. Не надо ждать от Него прощения, если мы не попросили его у Него. Поэтому почему мы думаем, что Он ожидает от нас прощения в адрес тех, кто об этом не просит?

Опять же, все это не дает нам права носить в себе злобу и ропот против брата или сестры во Христе, согрешивших против нас. Мы должны любить друг друга. Мы должны обличать верующего, согрешающего против нас, чтобы достичь примирения с ним, и чтобы он примирился с Богом, против которого также согрешил. Вот, в чем состоит любовь. Однако, часто верующие говорят, что простили брата, тогда как в действительности просто уходят от противостояния и обличения. На самом деле они не прощают, и это видно из их поступков. Они всеми способами избегают встреч с обидчиком и постоянно говорят с другими о нанесенной им обиде. Это не примирение.

Когда мы грешим, Бог обличает нас Духом Святым, живущим в нас, потому что Он любит нас и хочет простить. Мы должны подражать Ему, с любовью обличая верующих, согрешающих против нас, чтобы они раскаялись, получили прощение и примирение.

Бог всегда желал, чтобы Его народ ходил в неподдельной любви друг ко другу, в любви, позволяющей прямо высказывать, но не допускающей глубоко спрятанного отвращения. Об этом мы читаем в Законе Моисея:

„Не враждуй на брата твоего в сердце твоем; обличи ближнего твоего, и не понесешь за него греха. Не мсти и не имей злобы на сынов народа твоего, но люби ближнего твоего, как самого себя. Я Господь” (Лев. 19:17-18).

Возражение

А как же насчет слов Иисуса в Евангелии от Марка 11:25-26? Не говорится ли здесь о том, что мы должны прощать всех и за все независимо от того, раскаиваются люди или нет?

И когда стоите на молитве, прощайте, если что имеете на кого, дабы и Отец ваш Небесный простил вам согрешения ваши. Если же не прощаете, то и Отец ваш Небесный не простит вам согрешений ваших.

Этот стих не противоречит всему тому, что мы уже рассмотрели. Мы знаем, что Богу очень тяжело видеть, как мы отказываемся прощать тех, кто просит у нас прощения. Поэтому данный стих можно истолковать в свете этого установленного факта. Здесь Иисус только подчеркивает, что мы должны прощать других, если сами хотим быть прощены. Он не дает нам каких-то дополнительных механизмов и подходов к прощению.

Интересная деталь – Иисус не говорит здесь о том, что у Бога надо просить прощения, чтобы быть прощенным. Так что же, неужели мы вырвем эти слова из контекста и проигнорируем все, что сказано Иисусом о необходимости просить прощения (см. Матф. 6:12; 1 Иоан. 1:9)? Может быть, когда мы грешим, нам не надо просить прощения у Бога, потому что Иисус ничего здесь об этом не говорит? Такое предположение выглядит, по меньшей мере, необоснованным. Также легкомысленно игнорировать все, что Писание говорит о необходимости просить прощения у людей, чтобы быть прощенными.

Другое возражение

Но ведь Иисус Сам молился за солдат, деливших Его одежды: «Отче! прости им, ибо не знают, что делают» (Лук. 23:34)? Значит ли это, что Бог прощает тех, кто не просит прощения?

Да, но только в определенной степени. Это говорит о Божьей милости к незнающим людям. Поскольку Бог абсолютно справедлив, Он учитывает, знает человек о том, что грешит, или нет.

Молитва Иисуса о солдатах не гарантировала им места на небесах – речь лишь шла о том, чтобы Бог не вменял им греха за то, что они делили одежды Сына Божьего, потому что они не знали, Кто перед ними был. Они относились к Нему просто, как к очередному преступнику, которого надо было казнить. Если бы они знали, кто стоит перед ними, то заслуживали бы суда, но Бог явил им милость по причине их невежества.

Но молился ли Иисус о том, чтобы Бог простил и всех тех других людей, которые, так или иначе, несли ответственность за Его страдания? Нет. Например, об Иуде Иисус сказал, что лучше было бы этому человеку не родиться (см. Матф. 26:24). Безусловно, Иисус не молился, чтобы Его Отец простил Иуду. Наоборот, если рассматривать Псалмы 68 и 108 как пророческие молитвы Иисуса, что, очевидно, и делал Петр (см. Деян. 1:15-20). Иисус молился, чтобы осуждение пришло на Иуду, человека, который не был несведущим грешником.

Подобно случаю с солдатами, делившими одежды Иисуса, не зная, что они делают, мы, которые хотим быть подобными Христу, тоже оказываем милость неверующим, грешащим против нас по незнанию. Иисус хочет чтобы мы оказывали неверующим особую милость, любили врагов, делали добро ненавидящим нас, благословляли проклинающих нас и молились за тех, кто плохо с нами обращается (см. Лук. 6:27-28). Мы должны стараться растопить их ненависть любовью, побеждая зло добром. Это предписывалось Законом Моисея:

„Если найдешь вола врага твоего, или осла его заблудившегося, приведи его к нему; если увидишь осла врага твоего упавшим под ношею своею, то не оставляй его; развьючь вместе с ним” (Исх. 23:4-5)

„Если голоден враг твой, накорми его хлебом; и если он жаждет, напой его водою: ибо, делая сие, ты собираешь горящие угли на голову его, и Господь воздаст тебе” (Притч. 25:21-22).

Интересно то, что хотя Иисус заповедал нам любить врагов, делать добро ненавидящим нас и молиться за тех, кто плохо с нами обращается (см. Лук. 6:27-28), Он не говорит, чтобы мы простили их. Ни разу Он не говорит, что мы должны простить кого-либо из них. На самом, деле мы можем любить людей, не прощая их – так же как и Бог любит людей, не прощая их. Мы не только можем любить их, но мы должны их любить, как повелел Господь. А наша любовь к ним должна проявляться в делах.

Только тот факт, что Иисус молился Отцу о прощении солдат, разрывавших Его одежды, не доказывает, что Бог хочет, чтобы мы игнорировали другие места Писания и прощали каждого, кто грешит против нас. Это говорит о том, что мы должны автоматически прощать тех, кто грешит против нас, не осознавая этого, и оказывать милость неверующим.

А Иосиф?

Иосиф, милостиво простивший своих братьев, которые продали его в рабство, иногда приводится как пример того, как мы должны прощать кого-нибудь и всех, кто грешит против нас, несмотря на то, просят ли они прощения, или нет. Но этому ли учит нас история об Иосифе?

Нет, не об этом.

Иосиф провел своих братьев по крайней мере через год последующих одно за другим испытаний, чтобы подвести их к покаянию. Один из его братьев даже был заключен в тюрьму в Египте на много месяцев (см. Быт. 42:24). Когда, наконец, все его братья признали свою вину (см. Быт. 42:21; 44:16), и когда один из них предложил себя в качестве выкупа за любимого сына его отца (см. Быт. 44:33), Иосиф знал, что они уже не те завистливые, эгоистичные люди, продавшие его в рабство. Тогда и только тогда Иосиф открыл им, кто он, и милостиво говорил с теми, кто согрешил против него. Если бы Иосиф сразу «простил» им, они никогда не покаялись бы. В этом одно из упущений учения о «незамедлительном прощении каждого», которое иногда можем слышать сегодня. Прощение наших братьев, согрешивших против нас, без всякого противостояния им в результате может принести: (1) не настоящее прощение, не приносящее примирения и (2) обидчиков, которые не каются и, следовательно, не растут духовно.

Матф. 18:15-17 на практике

Хотя четыре шага к примирению, приведенные Иисусом, выглядят достаточно простыми, применить их на практике может оказаться гораздо сложнее. Говоря об этих шагах, Иисус рассматривал ситуацию, где брат «А», обоснованно считал, что брат «Б» согрешил против него. Однако на самом деле брат «А» тоже может быть не прав. Поэтому давайте рассмотрим различные варианты развития событий.

Если брат «А» убежден, что брат «Б» согрешил против него, сначала он должен удостовериться в том, что не выискивает соринок в глазу брата и не злоупотребляет критикой в его адрес. На многие мелкие обиды можно просто закрыть глаза, проявив милость (см. Матф. 7:3-5). Однако, если брат «А» замечает, что испытывает неприязнь к брату «Б» в результате серьезной обиды, он должен прямо высказать это ему.

Он должен поговорить с ним без свидетелей, демонстрируя таким образом любовь к брату «Б» и послушание заповеди Христа. Его мотивом должна быть любовь, а целью – примирение. Он никому не должен рассказывать о нанесенной ему обиде. «Любовь покрывает множество грехов» (1 Пет. 4:8). Если мы кого-то любим, то не открываем пред всеми его грехов – мы их скрываем.

Разговор должен быть мягким и свидетельствовать о любви. Можно сказать что-то типа: « Брат, мне очень дороги наши отношения. Но в результате определенных событий я чувствую стену между мной и тобой. Я не хочу, чтобы наши отношения страдали и, поэтому должен тебе сказать, что ты согрешил против меня, и нам надо предпринять усилия к примирению. И если с моей стороны что-то способствовало этой проблеме, я хочу, чтобы ты мне все высказал». Затем надо объяснить брату «Б», в чем именно заключается его грех.

В большинстве случаев брат «Б» понятия не имеет о том, что он согрешил против брата «А», но как только он об этом узнает, попросит прощения. Если это произойдет, то брат «А» должен немедленно простить брата «Б». Произошло примирение.

Другой возможный сценарий: брат «Б» начинает оправдываться, говоря, что его поступок явился реакцией на обиду, нанесенную ему братом «А». Возможно, что раньше брат «Б» уже обличал брата «А». Но по крайней мере, теперь есть возможность для диалога и надежда на примирение.

В подобных случаях обиженные стороны должны рассуждать о случившемся, признать свою вину, а затем попросить прощения и простить друг друга. Примирение состоялось.

Третий вариант: братья «А» и «Б» не могут достичь примирения. Им нужна помощь, и теперь нужно перейти ко второму шагу.

Шаг номер два

Было бы лучше, если бы братья «А» и «Б» вмести решили, кто будет третьим лицом, присутствующим при процессе примирения. В идеале братья «М» и «Н» должны знать и любить братьев «А» и «Б», что обеспечит их беспристрастный подход к решению проблемы. Из соображений любви о возникшем споре должны знать только братья «М» и «Н».

Если брат «Б» не хочет сотрудничать в этом вопросе, то поиском одного или двух человек, могущих помочь разобраться, займется брат «А».

Если братья «М» и «Н» обладают достаточной мудростью, то они не будут выносить окончательного суда до тех пор, пока не рассмотрят мнения обеих сторон. После того как «М» и «Н» приходят к окончательному решению, «А» и «Б» должны подчиниться ему и принести взаимные извинения или возместить ущерб, в соответствии с принятым решением.

Братья «М» и «Н» не должны стараться выглядеть более беспристрастными и брать на себя меньше ответственности, рекомендуя братьям «А» и «Б» обоим покаяться, тогда как на самом деле покаяться должен один из них. Они должны понимать, что если братья «А» и «Б» отвергнут их предложение, то дело будет вынесено на суд всей церкви и тогда их трусливое решение станет известно всем. Возможность компромисса со стороны «М» и «Н» по отношению к «А» и «Б» из соображений сохранить хорошие отношения объясняет, почему двое судей лучше, чем один. Когда их два, они помогают друг другу в утверждении истины. Вдобавок решение, принятое двумя людьми, имеет больший вес в глазах «А» и «Б».

Шаг номер три

Если одна из сторон отвергает решение, предложенное «М» и «Н», тогда дело выносится на суд всей церкви. До этого третьего шага дело никогда не доходит в традиционных церквях, так как это неизбежно приведет к расколу, потому что люди разделятся во мнениях. Иисус никогда не планировал, чтобы поместные церкви имели больше людей, чем могут вместиться в один дом. Такая маленькая церковная семья, в которой каждый знает и любит братьев «А» и «Б», – необходимая предпосылка для совершения третьего шага. В традиционной церкви третий шаг должен совершаться в присутствии небольшой группы людей, знающих и любящих братьев «А» и «Б». Если «А» и «Б» являются членами разных церквей, тогда принимать решение должно несколько наиболее подходящих верующих из обеих церквей.

После того, как церковь вынесет решение, братья «А» и «Б» должны подчиниться ему, зная о последствиях неповиновения. Виновные должны попросить прощения, обиженные – простить, и таким образом, произойдет примирение.

Если кто-либо из «А» или «Б» отказывается от принесения извинений, то ему должен быть закрыт доступ в церковь, и никто из членов церкви больше не должен с ним общаться. Часто к этому времени нераскаивающийся человек сам уходит из церкви. Возможно, он уйдет и раньше, если увидит, что процесс решения вопроса поворачивается не в его пользу. Это обнаруживает отсутствие у него посвящения и любви к своей духовной семье.

Часто встречающаяся проблема

В традиционных церквях проблемы чаще всего решаются переходом людей из одной церкви в другую. Пастор, желающий любой ценой построить свое царство, и не имеющий полноценных отношений с другими пасторами, с радостью принимает в свою церковь людей, рассказывающих ему свои душераздирающие истории. При таком подходе невозможно применить шаги примирения, о которых говорит Христос. Часто через несколько месяцев или лет такие люди покидают церковь, потому что их снова кто-то обидел.

Первоначальный план Иисуса заключался в том, чтобы церкви были достаточно маленькими, чтобы вмещаться в дома, и поместные пасторы/пресвитеры/епископы работали вместе в одном теле. Поэтому отлучение члена одной церкви неизбежно влекло бы его отлучение от всех остальных церквей. На пасторах/епископах/пресвитерах лежит ответственность выяснения прошлого людей, переходящих в их церковь из других церквей. Они должны связываться с лидерами этих церквей для того, чтобы решить, можно ли принимать к себе этих людей.

Божий план для Святой Церкви

Другая общая проблема традиционной церкви: люди приходят чтобы посмотреть на шоу и практически не имеют взаимной подотчетности друг перед другом, потому что их отношения очень поверхностны. Поэтому никто (включая и пасторов) не имеет представления о стиле их жизни и эти несвятые люди постоянно очерняют церковь своим присутствием. А неверующие затем осуждают церковь, говоря, что христиане ничем не отличаются от неверующих.

Такое положение вещей говорит о том, что структура традиционной церкви не вписывается в Божье видение Святой Церкви. Несвятые и лицемерные люди всегда прячутся в больших традиционных церквях, служа поношением Христу. Но в соответствии с Матф. 18:15-17, Иисус ясно дал понять, что Его церковь должна состоять из святых людей, преданных членов самоочищающегося тела. Мир должен смотреть на церковь и видеть чистую невесту Иисуса. Однако сегодня, вместо этого, он видит великую блудницу, неверную своему Мужу.

Этот Богом установленный принцип самоочищения ясно прослеживается в том, как Павел реагирует на ситуацию в коринфской церкви. Один из членов церкви жил в прелюбодеянии со своей мачехой:

„Есть верный слух, что у вас появилось блудодеяние, и притом такое блудодеяние, какого не слышно даже у язычников, что некто вместо жены имеет жену отца своего. И вы возгордились, вместо того, чтобы лучше плакать, дабы изъят был из среды вас сделавший такое дело. А я, отсутствуя телом, но присутствуя у вас духом, уже решил, как бы находясь у вас: сделавшего такое дело, в собрании вашем во имя Господа нашего Иисуса Христа, обще с моим духом, силою Господа нашего Иисуса Христа, предать сатане во измождение плоти, чтобы дух был спасен в день Господа нашего Иисуса Христа… Я писал вам в послании – не сообщаться с блудниками; впрочем не вообще с блудниками мира сего, или лихоимцами, или хищниками, или идолослужителями, ибо иначе надлежало бы вам выйти из мира сего. Но я писал вам не сообщаться с тем, кто, называясь братом, остается блудником, или лихоимцем, или идолослужителем, или злоречивым, или пьяницею, или хищником; с таким даже и не есть вместе. Ибо что мне судить и внешних? Не внутренних ли вы судите? Внешних же судит Бог. Итак, извергните развращенного из среды вас” (1 Кор. 5:1-5, 9-13).

В данном случае не было нужды применять к этому человеку шаги примирения, потому что очевидно, что он не был истинным верующим. Павел говорит, что он только называется братом, а на самом деле является развращенным человеком. Более того, ниже Павел пишет:

„Или не знаете, что неправедные Царства Божия не наследуют? Не обманывайтесь: ни блудники, ни идолослужители, ни прелюбодеи, ни малакии, ни мужеложники, ни воры, ни лихоимцы, ни пьяницы, ни злоречивые, ни хищники – Царства Божия не наследуют” (1 Кор. 6:9-10).

Отсюда ясно видно, что Павел справедливо считал, что аморальные люди, подобные этому человеку из Коринфа, предают истинную веру. Таких людей нельзя считать братьями, и к ним нельзя применять четыре шага примирения. Они должны быть отлучены и преданы сатане, чтобы церковь не способствовала утверждению их самообольщения, чтобы они видели необходимость покаяния и «чтобы дух был спасен в день Господа нашего Иисуса Христа (1 Кор. 5:5).

В больших церквях по всему миру есть множество людей, выдающих себя за христиан, которые по библейским стандартам являются неверующими и должны быть отлучены. Писание дает нам ясно понять, что именно церковь несет на себе ответственность отлучения блудников, прелюбодеев, гомосексуалистов, пьяниц и т.д. Однако эти люди под знаменем «благодати» часто воспринимаются, как «сражающиеся верующие», их помещают в группу поддержки с такими же, как и они, где у них появляется возможность воодушевлять «подобных» себе. Это оскорбление Евангелия Иисуса Христа и его силы, призванной изменять жизни людей.

Упавшие лидеры

Если лидер впал в серьезный грех (например, прелюбодеяние) и раскаялся в этом, то можно ли немедленно вернуть ему его прежние позиции в церкви? Хотя Господь сразу прощает его в случае покаяния (церковь тоже должна простить), упавший лидер теряет доверие тех, кому он служил. Доверие нужно заслужить. Поэтому упавший лидер должен добровольно уйти с лидерской должности и подчиниться духовному попечительству до тех пор, пока не докажет, что ему снова можно доверять. Ему придется все начинать сначала. Если такой человек отказывается смиренно служить в малых вещах чтобы заслужить доверие, то никто в теле Христовом не должен снова возлагать на него лидерских полномочий.

Обобщение

Как служители, воспитывающие учеников, призванные «обличать, запрещать и увещевать со всяким долготерпением и назиданием» (2 Тим. 4:2), не будем уклоняться от своего призвания. Будем учить наших учеников по-настоящему любить друг друга, выражая милостивое терпение, мягкое противостояние, в случае необходимости – более твердое противостояние с поддержкой других членов церкви и обязательное прощение при наличии покаяния. Это лучше лжепрощения, которое не производит настоящего исцеления сломанных отношений. Давайте будем стараться во всем повиноваться Господу и содержать Его церковь в чистоте и святости, во славу Его Имени!

Для более углубленного изучения на тему противостояния и церковной дисциплины см. Рим. 16:17-18; 2 Кор. 13:1-3; Гал. 2:11-14; 2 Фес. 3:6, 14-15; 1 Тим. 1:19-20, 5:19-20; Тит. 3:10-11; Иак. 5:19-20; 2 Иоан. 10-11.

---

[1] Напрашивается вывод, что если отлученный в последствии раскается, то имеет право на прощение.

[2] Если прелюбодеяние совершает жена-христианка, то прежде чем разводиться, к ней нужно применить три шага, о которых говорит Иисус. Если она раскается, то в соответствии с заповедью Христа, ее следует простить.

 

Ketika mempelajari Khotbah di Bukit oleh Yesus pada bab sebelumnya, kita pelajari betapa penting mengampuni mereka yang berdosa kepada kita. Bila kita tak mengampuni mereka, Yesus berjanji bahwa Allah tidak akan mengampuni kita (lihat Matius 6:14-15).

Apa artinya mengampuni seseorang? Perhatikanlah apa yang Alkitab ajarkan.

Yesus membandingkan pengampunan dengan penghapusan utang seseorang (lihat Matius 18:23-35). Misalkan seseorang berhutang uang kepada anda, lalu anda membebaskannya untuk mengembalikan uang itu. Anda hancurkan dokumen catatan hutangnya. Anda tak lagi berharap kembalinya uang, dan anda tak lagi marah kepada si peminjam. Kini, lihatlah dia secara berbeda dibandingkan saat anda berhutang kepadanya.

Kita dapat juga memahami apa artinya mengampuni jika kita perhatikan apa artinya diampuni oleh Allah. Ketika Ia mengampuni dosa kita, Ia tak lagi menganggap kita bertanggung-jawab atas apa yang sudah kita lakukan yang tidak berkenan bagiNya. Ia tak lagi marah kepada kita oleh karena dosa tadi. Ia tidak akan mendisiplinkan atau menghukum kita atas perlakuan kita. Kita diperdamaikan denganNya.

Demikian juga, jika saya benar-benar mengampuni seseorang, saya bebaskan orang itu di dalam hati saya, dengan mengatasi keinginan untuk mendapatkan keadilan atau balas dendam dengan menunjukkan belas-kasihan. Saya tak lagi marah kepada orang yang berdosa kepada saya. Kita telah berdamai. Jika saya marah atau dendam kepada seseorang, maka saya belum mengampuninya.

Dalam hal ini, orang Kristen sering membodohi diri sendiri. Menurutnya, ia telah mengampuni seseorang, dan tahu bahwa itulah yang harus ia lakukan, tetapi di dalam hatinya ia masih dendam kepada orang yang bersalah kepadanya. Ia menghindari bertemu dengan orang itu karena dapat menimbulkan bahaya lagi. Saya tahu apa yang saya sedang katakan, karena saya baru saja melakukannya. Jangan bodohi diri kita. Ingatlah, bahkan Yesus tidak ingin kita marah kepada sesama orang percaya (lihat Matius 5:22).

Saya ingin bertanya: Siapakah yang lebih mudah mengampuni, orang bersalah yang memohon ampun atau orang bersalah yang tak memohon ampun? Sudah tentu, jauh lebih mudah mengampuni orang bersalah yang mengaku kesalahannya dan memohon ampun. Ternyata, lebih mudah mengampuni orang yang meminta ampun dibandingkan orang yang tidak meminta ampun. Mengampuni orang yang tak meminta ampun tampaknya mustahil.

Perhatikanlah hal itu dari sudut lain. Jika menolak mengampuni orang bersalah yang memohon ampun dan menolak mengampuni orang yang tidak bertobat, keduanya salah, manakah dosa yang lebih besar? Saya kira kita sepakat, jika keduanya salah, menolak mengampuni orang bersalah yang meminta ampun adalah dosa yang lebih besar.

Kejutan dari Alkitab (A Surprise from Scripture)

Semua itu memunculkan pertanyaan: Apakah Allah mau kita mengampuni setiap orang yang berdosa kepada kita, bahkan orang yang tak merendahkan dirinya sendiri, mengakui dosanya, dan memohon ampun?

Saat mempelajari Alkitab dengan teliti, kita temukan jawabannya, yakni ”Tidak.” Terhadap kekejutan banyak orang Kristen, Alkitab jelas berkata bahwa, walaupun kita diperintahkan untuk mengasihi setiap orang, termasuk bahkan musuh-musuh kita, kita tak perlu mengampuni setiap orang.

Misalnya, apakah Yesus mengharapkan kita untuk mengampuni sesama orang percaya yang berdosa kepada kita? Tidak. Jika tidak, Ia tak akan berkata agar kita mengikuti empat langkah kepada pendamaian kembali sesuai uraian Matius 18:15-17, sebagai langkah-langkah yang berakhir dengan pengucilan jika orang yang berdosa pada kita tidak bertobat:

Apabila saudaramu berbuat dosa, tegorlah dia di bawah empat mata. Jika ia mendengarkan nasihatmu engkau telah mendapatnya kembali. Jika ia tidak mendengarkan engkau, bawalah seorang atau dua orang lagi, supaya atas keterangan dua atau tiga orang saksi, perkara itu tidak disangsikan. Jika ia tidak mau mendengarkan mereka, sampaikanlah soalnya kepada jemaat. Dan jika ia tidak mau juga mendengarkan jemaat, pandanglah dia sebagai seorang yang tidak mengenal Allah atau seorang pemungut cukai.

Jelaslah, jika langkah keempat dicapai (pengucilan), pengampunan tidak diberikan kepada orang yang berdosa pada kita, karena pengampunan dan pengucilan adalah tindakan yang tak dapat didamaikan. Aneh bila kita dengar seseorang berkata, “Kami mengampuninya, lalu kita mengucilkannya,” karena pengampunan menghasilkan pendamaian kembali, bukan pengucilan. (Apa pendapat anda jika Allah berkata, “Aku mengampunimu, tetapi Aku tidak akan berurusan denganmu mulai sekarang”?). Yesus meminta kita untuk memperlakukan orang yang dikucilkan “sebagai orang bukan Yahudi dan pemungut cukai”, dua jenis orang yang tak mau dihubungi dan benar-benar dibenci oleh orang-orang Yahudi.

Pada empat langkah yang Yesus tekankan, pengampunan tidak diberikan setelah langkah pertama, langkah kedua atau langkah ketiga jika orang berdosa tidak bertobat. Jika ia tidak bertobat setelah satu langkah, ia dibawa ke langkah berikut, masih diperlakukan sebagai orang berdosa yang tak bertobat. Ketika orang berdosa “mendengarkan anda” (yakni bertobat), maka anda “telah memenangkan saudara anda” (yakni diperdamaikan).

Tujuan melakukan pertemuan adalah memberikan pengampunan. Tetapi, pengampunan dijadikan dasar ketika orang yang berdosa kepada kita bertobat. Sehingga kita (1) berhadap-hadapan agar orang yang berdosa kepada kita akan (2) bertobat sehingga kita dapat (3) mengampuninya.

Jadi, dapat dikatakan bahwa Allah tak mau kita hanya mengampuni sesama orang percaya yang telah berdosa kepada kita dan yang tidak bertobat setelah bertemu. Tentu, hal itu tak memberikan kita hak untuk membenci orang percaya yang membenci kita. Sebaliknya, kita adakan pertemuan karena kita mengasihi orang percaya itu dan ingin mengampuninya dan berdamai.

Namun ketika diadakan pendamaian kembali melalui tiga langkah yang diuraikan oleh Yesus, langkah keempat mengakhiri hubungan tersebut dalam ketaatan pada Kristus.

[1]

Karena kita tak boleh bersekutu dengan orang yang menyebut dirinya Kristen yang adalah pezinah, pemabuk, homoseks, dan lain-lain (lihat 1 Korintus 5:11), kita tak boleh bersekutu dengan orang yang menyebut dirinya Kristen yang menolak bertobat dalam kesepakatan seluruh tubuh Kristus. Orang itu terbukti bukanlah pengikut sejati Kristus, dan ia menimbulkan cela terhadap gerejaNya.

Teladan Allah (God’s Example)

Ketika memperhatikan tanggung-jawab untuk mengampuni orang lain, kita mungkin heran mengapa Allah mengharapkan kita untuk melakukan sesuatu yang Ia Sendiri tidak lakukan. Allah tentu mengasihi orang-orang yang bersalah dan mengulurkan tanganNya yang berbelas kasihan demi mengampuni mereka. Ia menahan amarahNya dan memberi mereka waktu untuk bertobat. Tetapi pengampunan yang diberikan kepada mereka tergantung pada pertobatan mereka. Allah tidak mengampuni orang-orang bersalah jika mereka tidak bertobat. Jadi mengapa kita pikir bahwa Ia berharap lebih banyak dari kita?

Jika demikian, apakah tidak mungkin bahwa dosa yang tak diampuni yang Allah benci adalah dosa tidak mengampuni orang yang memohon pengampunan kita? Adalah menarik, setelah Yesus menggarisbawahi empat langkah disiplin gereja, Petrus bertanya,

“Tuhan, sampai berapa kali aku harus mengampuni saudaraku jika ia berbuat dosa terhadap aku? Sampai tujuh kali?” Yesus berkata kepadanya: “Bukan! Aku berkata kepadamu: Bukan sampai tujuh kali, melainkan sampai tujuh puluh kali tujuh kali.” (Matius 18:21-22).

Apakah Petrus menganggap bahwa Yesus berharap untuk mengampuni saudara yang tidak bertobat ratusan kali untuk ratusan dosa ketika Yesus baru saja berkata kepadanya sebelumnya untuk memperlakukannya sebagai saudara yang tidak bertobat seperti orang bukan Yahudi dan pemungut cukai oleh karena satu dosa? Tampaknya sangat tidak mungkin. Lagi-lagi, anda tidak memperlakukan seseorang sebagai orang yang dibenci jika anda sudah mengampuninya.

Pertanyaan lain yang menggelitik pemikiran kita adalah: Jika Yesus mengharapkan kita untuk mengampuni orang percaya ratusan kali untuk ratusan dosa yang tak pernah ia mintakan ampunan, sehingga hubungan kita tetap bertahan, mengapa Ia izinkan kita untuk memutuskan hubungan pernikahan hanya untuk satu dosa yang dilakukan terhadap kita, dosa perzinahan, jika pasangan kita tidak bertobat (lihat Matius 5:32)?

[2]

Tampaknya hal itu agak tidak konsisten.

Penjelasan (An Elaboration)

Segera setelah Yesus berkata kepada Petrus untuk mengampuni saudara empat ratus sembilan puluh kali, Ia menceritakan satu perumpamaan agar Petrus dapat memahami:

Sebab hal Kerajaan Sorga seumpama seorang raja yang hendak mengadakan perhitungan dengan hamba-hambanya. Setelah ia mulai mengadakan perhitungan itu, dihadapkanlah kepadanya seorang yang berhutang sepuluh ribu talenta. [Di zaman Yesus, jumlah ini sama dengan lebih dari 5,000 tahun gaji untuk pekerja rata-rata]. Tetapi karena orang itu tidak mampu melunaskan hutangnya, raja itu memerintahkan supaya ia dijual beserta anak isterinya dan segala miliknya untuk pembayar hutangnya. Maka sujudlah hamba itu menyembah dia, katanya: Sabarlah dahulu, segala hutangku akan kulunaskan. Lalu tergeraklah hati raja itu oleh belas kasihan akan hamba itu, sehingga ia membebaskannya dan menghapuskan hutangnya. Tetapi ketika hamba itu keluar, ia bertemu dengan seorang hamba lain yang berhutang seratus dinar [setara dengan gaji seratus hari] kepadanya. Ia menangkap dan mencekik kawannya itu, katanya: Bayar hutangmu! Maka sujudlah kawannya itu dan memohon kepadanya: Sabarlah dahulu, hutangku itu akan kulunaskan. Tetapi ia menolak dan menyerahkan kawannya itu ke dalam penjara sampai dilunaskannya hutangnya. Melihat itu kawan-kawannya yang lain sangat sedih lalu menyampaikan segala yang terjadi kepada tuan mereka. Raja itu menyuruh memanggil orang itu dan berkata kepadanya: Hai hamba yang jahat, seluruh hutangmu telah kuhapuskan karena engkau memohonkannya kepadaku. Bukankah engkaupun harus mengasihani kawanmu seperti aku telah mengasihani engkau? Maka marahlah tuannya itu dan menyerahkannya kepada algojo-algojo, sampai ia melunaskan seluruh hutangnya. Maka Bapa-Ku yang di sorga akan berbuat demikian juga terhadap kamu, apabila kamu masing-masing tidak mengampuni saudaramu dengan segenap hatimu.” (Matius 18:23-35).

Perhatikan, hamba pertama diampuni karena ia memohon ampunan kepada tuannya. Lalu, hamba kedua juga dengan rendah hati memohon pengampunan kepada hamba pertama. Hamba pertama tak memberikan apa yang telah didapatkannya kepada hamba kedua, dan itulah yang membuat tuannya marah. Dengan demikian, apakah Petrus berpikir bahwa Yesus mengharapkannya untuk mengampuni saudara yang tidak bertobat yang tak pernah memohon pengampunan, sesuatu yang tidak digambarkan sama sekali melalui perumpamaan Yesus? Tampaknya mustahil, dan bahkan lebih lagi karena Yesus baru saja berkata kepadanya untuk memperhatikan saudara yang tidak bertobat, setelah ia bertemu muka dengannya, bagaikan orang bukan Yahudi dan pemungut cukai.

Tampaknya tidak mungkin Petrus menganggap dirinya harus mengampuni seorang saudara yang tidak bertobat dengan melihat hukuman yang Yesus janjikan jika kita tidak mengampuni saudara kita dari dalam hati kita. Yesus berjanji memulihkan semua hutang yang telah diampuni sebelumnya dan menyerahkan kita kepada penindas sampai kita mengembalikan apa yang tidak pernah kita kembalikan. Apakah itu hukuman adil bagi seorang Kristen yang tak mengampuni saudaranya, saudara yang Allah tidak ampuni juga? Jika seorang saudara berdosa terhadap saya, ia berdosa terhadap Allah, dan Allah tak mengampuninya jika tak ia bertobat. Dapatkah Allah menghukum saya karena saya tidak mengampuni seseorang yang Ia tidak ampuni?

Sinopsis (A Synopsis)

Harapan Yesus untuk kita mengampuni sesama orang percaya dinyatakan melalui FirmanNya dalam Lukas 17:3-4:

Jagalah dirimu! Jikalau saudaramu berbuat dosa, tegorlah dia, dan jikalau ia menyesal, ampunilah dia. Bahkan jikalau ia berbuat dosa terhadap engkau tujuh kali sehari dan tujuh kali ia kembali kepadamu dan berkata: Aku menyesal, engkau harus mengampuni dia.” (tambahkan penekanan).

Seberapa jelaskah itu? Yesus berharap kita untuk mengampuni sesama orang percaya ketika mereka meminta ampun. Ketika kita berdoa, “Ampuni dosa-dosa kami seperti kami juga telah mengampuni orang-orang yang bersalah kepada kami”, kita memohon Allah untuk melakukan bagi kita apa yang telah kita lakukan kepada orang-orang lain. Kita tak pernah mengharapkan Dia mengampuni kita jika kita tidak memohon. Jadi, mengapa kita anggap bahwa Ia mau kita mengampuni orang yang tidak memohon ampun?

Lagi-lagi, semua itu tak memberikan kita hak untuk menaruh dendam kepada saudara dalam Kristus yang telah berdosa kepada kita. Kita diperintahkan untuk saling mengasihi. Itu sebabnya kita diperintahkan untuk menghadapi sesama orang percaya yang berdosa terhadap kita, sehingga ada pendamaian kembali dengannya, dan ia dapat diperdamaikan dengan Allah yang kepadaNya ia telah berdosa. Itulah cara kerja kasih. Namun seringkali, orang-orang Kristen berkata mereka mengampuni sesama orang percaya yang menyakiti mereka, tetapi itu hanya alasan untuk menghindari pertemuan. Mereka sebenarnya tak mengampuni, dan itu tampak melalui perbuatan mereka. Bagaimanapun juga, mereka menghindari orang yang bersalah dan sering berbicara tentang sakit-hati mereka. Tak ada pendamaian kembali.

Ketika kita berdosa, Allah memperhadapkan kita dengan Roh KudusNya di dalam kita karena Ia mengasihi dan ingin mengampuni kita. Kita harus meneladaniNya, yang dengan penuh kasih mempertemukan sesama orang percaya yang berdosa kepada kita sehingga terjadi pertobatan, pengampunan dan pendamaian kembali.

Allah selalu berharap seluruh umatNya saling mengasihi dengan kasih yang tulus, kasih yang perlu teguran, tetapi kasih tanpa dendam. Hukum Taurat Musa mengandung perintah:

Janganlah engkau membenci saudaramu di dalam hatimu, tetapi engkau harus berterus terang menegor orang sesamamu dan janganlah engkau mendatangkan dosa kepada dirimu karena dia. Janganlah engkau menuntut balas, dan janganlah menaruh dendam terhadap orang-orang sebangsamu, melainkan kasihilah sesamamu manusia seperti dirimu sendiri; Akulah TUHAN. (Imamat 19:17-18, tambahkan penekanan).

Keberatan (An Objection)

Tetapi bagaimana dengan Perkataan Yesus dalam Markus 11:25-26? Apakah perkataan itu tidak menunjukkan bahwa kita harus mengampuni setiap orang dari setiap segi, tak peduli apakah mereka memohon pengampunan atau tidak?

Dan jika kamu berdiri untuk berdoa, ampunilah dahulu sekiranya ada barang sesuatu dalam hatimu terhadap seseorang, supaya juga Bapamu yang di sorga mengampuni kesalahan-kesalahanmu.” Tetapi jika kamu tidak mengampuni, maka Bapamu yang di sorga juga tidak akan mengampuni kesalahan-kesalahanmu.

Ayat itu tidak menggantikan ayat-ayat lain yang telah dibahas, terkait dengan pokok bahasan. Kita tahu bahwa yang tak berkenan kepada Allah adalah penolakan mengampuni orang yang memohon ampun dari kita. Sehingga kita dapat tafsirkan ayat ini dengan fakta sangat kuat. Di ini, Yesus hanya tekankan bahwa kita harus mengampuni orang lain jika kita inginkan pengampunan dari Allah. Ia tidak mengatakan prosedur pengampunan yang lebih khusus dan hal yang orang harus lakukan untuk saling menerimanya.

Di sini, Yesus juga tidak berkata bahwa kita harus meminta ampun kepada Allah untuk menerima ampun dariNya. Lalu, apakah kita abaikan hal lain yang Alkitab ajarkan tentang pengampunan Allah yang ditegaskan pada permohonan ampun kita (lihat Matius 6:12; 1 Yohanes 1:9)? Apakah kita berasumsi bahwa kita tak perlu minta ampun dari Allah ketika kita berdosa karena Yesus tidak menyebutkannya? Itu jadi asumsi yang tidak bijak bila melihat perkataan Alkitab kepada kita. Sama tidak bijaknya bila kita abaikan semua yang Alkitab ajarkan tentang pengampunan kita bagi orang lain berdasarkan permohonan pengampunan dari orang itu.

Keberatan Lainnya (Another Objection)

Apakah Yesus tidak berdoa untuk para prajurit yang membagi-bagikan jubahNya, “Ya Bapa, ampunilah mereka, sebab mereka tidak tahu apa yang mereka perbuat.” (Lukas 23:34)? Apakah ini tidak menunjukkan bahwa Allah mengampuni orang-orang tanpa mereka memintanya?

Memang demikian, tetapi hanya pada keadaan tertentu. Itu menunjukkan bahwa Allah menunjukkan belas-kasihan kepada orang yang tak peduli, sebagai langkah pengampunan. Karena Allah sangat adil, Ia meminta orang-orang untuk bertanggung-jawab ketika mereka tahu mereka sedang berbuat dosa.

Doa Yesus untuk para prajurit tidak menjamin mereka untuk mendapatkan tempat di sorga —doa itu hanya menjamin bahwa mereka tidak dimintakan pertanggungjawaban karena membagi-bagikan jubah Anak Allah, dan hanya oleh karena ketidakpedulian mereka terhadap siapa Dia. Mereka menganggapNya sebagai seorang penjahat yang harus dihukum mati. Sehingga Allah memberi belas-kasihan atas perbuatan yang sepatutnya mendapatkan hukuman, andaikan mereka tahu apa yang sedang mereka lakukan.

Apakah Yesus berdoa agar Allah mengampuni setiap orang lain yang bertanggung-jawab atas penderitaanNya? Tidak, Ia tidak berdoa demikian. Misalnya Yudas, kata Yesus, adalah lebih baik jika ia tak pernah dilahirkan (lihat Matius 26:24). Yesus tentu tidak berdoa agar BapaNya mengampuni Yudas. Justru sebaliknya —bila diperhatikan Mazmur 69 dan Mazmur 109 sebagai doa nubuatan dari Yesus, seperti yang Petrus lakukan (lihat Kisah Para Rasul 1:15-20). Yesus berdoa agar hukuman tidak menimpa Yudas.

Sebagai orang-orang yang berupaya meniru Kristus, kita harus tunjukkan belas-kasihan kepada mereka yang tak peduli pada apa yang telah mereka lakukan kepada kita, seperti orang-orang yang tak percaya, layaknya para prajurit yang tak peduli membagi-bagikan jubah Yesus. Yesus berharap agar kita menunjukkan belas-kasihan yang luar-biasa kepada orang tak percaya, mengasihi musuh kita, berbuat baik kepada orang yang membenci kita, memberkati orang yang mengutuk kita dan mendoakan orang yang mencaci kita (lihat Lukas 6:27-28 ). Kita harus cairkan kebencian mereka dengan kasih kita, dengan membalas kejahatan dengan kebaikan. Konsep ini bahkan ditetapkan dalam Hukum Taurat Musa:

Apabila engkau melihat lembu musuhmu atau keledainya yang sesat, maka segeralah kau kembalikan binatang itu. Apabila engkau melihat rebah keledai musuhmu karena berat bebannya, maka janganlah engkau enggan menolongnya. Haruslah engkau rela menolong dia dengan membongkar muatan keledainya”. (Keluaran 23:4-5)

Jikalau seterumu lapar, berilah dia makan roti, dan jikalau ia dahaga, berilah dia minum air. Karena engkau akan menimbun bara api di atas kepalanya, dan TUHAN akan membalas itu kepadamu. (Amsal 25:21-22).

Walaupun Yesus memerintahkan untuk mengasihi musuh kita, adalah menarik bahwa berbuat baik kepada orang yang membenci kita, memberkati orang yang mengutuk kita dan mendoakan orang yang mencaci kita (lihat Luke 6:27-28), Ia tak pernah berkata untuk mengampuni mereka. Kita sebenarnya dapat mengasihi orang-orang tanpa mengampuni mereka —layaknya Allah mengasihi orang tanpa mengampuninya. Kita tidak hanya dapat mengasihi mereka, tetapi kita harus mengasihi mereka, seperti perintah Allah untuk melakukan hal demikian. Dan kasih bagi mereka harus diwujudkan melalui perbuatan kita.

Hanya karena Yesus berdoa kepada BapaNya untuk mengampuni para prajurit yang membagi-bagi jubahNya tidak membuktikan bahwa Allah mau kita untuk mengabaikan segala sesuatu yang telah kita pelajari dari Alkitab berkenaan dengan hal itu dan mengampuni setiap orang yang bersalah kepada kita. Maka, kita diajari untuk harus segera mengampuni orang yang tak peduli akan dosanya terhadap kita dan menunjukkan belas-kasihan yang luar biasa kepada orang tak percaya.

Bagaimana dengan Yusuf? (What About Joseph?)

Yusuf, dengan kerendahan hati mengampuni saudara-saudaranya yang telah menjualnya menjadi budak, kadang-kadang dijadikan teladan bagaimana kita harus mengampuni siapapun dan setiap orang yang berdosa terhadap kita, tak peduli apakah pengampunan diminta atau tidak. Tetapi itukah yang diajarkan dari kisah Yusuf?

Tidak.

Yusuf membuat saudara-saudaranya melewati pencobaan dan ujian berulang-ulang selama setahun untuk membawa mereka ke tempat pertobatan. Ia bahkan menyuruh menahan seorang saudaranya selama berbulan-bulan di Mesir (lihat Kejadian 42:24). Ketika saudara-saudaranya akhirnya mengakui kesalahan mereka (lihat Kejadian 42:21; 44:16), dan ketika salah seorang dari mereka menawarkan diri sebagai tebusan untuk anak yang dikasihi bapa mereka (lihat Kejadian 44:33), Yusuf tahu mereka bukanlah orang-orang sama yang cemburu dan egois yang telah menjualnya sebagai budak. Kemudian Yusuf mengungkapkan identitasnya dan mengucapkan kata-kata yang penuh kasih kepada mereka yang telah berdosa kepadanya. Andaikan Yusuf segera “mengampuni” mereka, mereka tak akan pernah bertobat. Dan itulah salah-satu kesalahan dari pesan “pengampunan instan kepada setiap orang” yang kadang-kadang diajarkan kini. Mengampuni saudara kita yang telah berdosa kepada kita tanpa menghadapinya mengakibatkan dua hal: (1) Pengampunan palsu yang tidak menghasilkan pendamaian kembali, dan (2) orang yang bersalah yang tidak bertobat dan bertumbuh secara rohani.

Praktek dalam Matius 18:15-17 (The Practice of Matthew 18:15-17)

Walaupun empat langkah pendamaian kembali yang disebutkan Yesus agak mudah dipahami, keempat langkah itu sebenarnya bisa lebih rumit dipraktekkan. Ketika Yesus menekankan langkah-langkah itu, Ia melakukannya dari perspektif ketika saudara A yakin bahwa saudara B telah berdosa terhadapnya. Tetapi, nyatanya saudara A bisa saja keliru. Jadi kita bayangkan situasi di mana kita mempertimbangkan setiap kemungkinan skenario yang mungkin terjadi.

Jika saudara A yakin bahwa saudara B telah berdosa terhadapnya, ia harus pastikan bahwa ia tidak dalam keadaan kritis, dengan mengeluarkan selumbar di mata saudara B. Acuhkan banyak tindakan menyakitkan dan berikanlah belas-kasihan (lihat Matius 7:3-5). Tetapi, jika saudara A merasakan kebencian terhadap saudara B karena tindakan tak menyenangkan, ia harus menemui saudara B.

Ia harus melakukannya diam-diam, dengan menaati perintah Yesus, sehingga ia menunjukkan kasih kepada saudara B. Motifnya adalah kasih dan tujuannya untuk pendamaian kembali. Ia tak boleh berkata kepada orang lain tentang perbuatan tak menyenangkan itu. “Kasih menutup banyak sekali dosa” (1 Petrus 4:8). Jika kita mengasihi seseorang, kita tak akan menceritakan dosa-dosanya kepada orang lain; kita akan tutupi dosa-dosa itu.

Pertemuan untuk pendamaian harus dilakukan dengan lemah-lembut, sehingga tampak kasih. Ia harus berkata, “Saudara B, saya sangat hargai hubungan kita. Tetapi sesuatu telah terjadi sehingga muncul halangan di hati saya terhadapmu. Saya tak ingin halangan itu ada di hati saya, sehingga saya harus katakan kepadamu mengapa saya merasa engkau telah bersalah terhadapku sehingga kita dapat berdamai kembali. Dan jika saya telah berbuat sesuatu yang menambah masalah, saya ingin engkau katakan padaku.” Lalu ia harus pelan-pelan berkata kepada saudara B apa salahnya.

Dalam banyak kejadian, saudara B tak sadar bahwa ia bersalah kepada saudara A, dan segera setelah tahu bahwa ia telah bersalah, ia akan minta ampun. Jika hal itu terjadi, saudara A harus segera mengampuni saudara B. Pendamaian kembali terjadi.

Kemungkinan skenario lain adalah saudara B akan coba membenarkan dosanya terhadap saudara A dengan berkata kepadanya bahwa ia hanya bereaksi terhadap kesalahan yang telah dilakukan saudara A terhadapnya. Jika itu masalahnya, saudara B seharusnya mendatangi saudara A. Tetapi kini akhirnya ada dialog dan harapan pendamaian kembali.

Dalam kejadian tersebut, pihak yang disalahkan harus membahas apa yang terjadi, mengakui kesalahan yang terkait dengan kesalahan bersama, lalu saling memberi dan menerima pengampunan. Pendamaian kembali tercapai.

Skenario ketiga: A dan B tak mampu berdamai kembali. Mereka perlu bantuan, dan sekarang kita ke langkah kedua.

Langkah Dua (Step Two)

Sebaiknya saudara A dan saudara B menyepakati siapa yang harus mendampingi untuk membantu dalam pendamaian kembali. Idealnya, saudara C dan saudara D tahu dan mengasihi saudara A dan saudara B, sehingga saudara C dan saudara D dijamin tidak akan memihak. Dan hanya saudara C dan saudara D yang diberitahu tentang perseturuan dengan dibarengi kasih dan hormat kepada A dan B.

Dengan demikian, jika saudara B tidak kooperatif, terserah kepada saudara A untuk mencarikan satu atau dua orang lain yang dapat membantu.

Jika saudara C dan saudara D bersikap bijak, mereka tidak akan memberi penilaian sampai mereka telah mendengar sudut-pandang si A dan si B. Ketika C dan D telah memberi penilaian, A dan B harus tunduk pada keputusan mereka, meminta maaf dan memberi ganti-rugi yang disampaikan kepada satu pihak atau pihak lain atau kedua pihak.

Saudara C dan saudara D jangan bersikap lebih memihak dan mengambil resiko dengan merekomendasikan agar saudara A dan saudara B perlu bertobat ketika ternyata hanya satu pihak yang sebenarnya harus bertobat. Mereka harus tahu, jika A atau B menolak keputusan mereka, perkara tersebut akan disidangkan di depan seluruh jemaat, dan keputusan mereka akan menjadi bukti bagi setiap orang. Cobaan yang dihadapi oleh C dan D untuk menjaga persahabatan mereka dengan A dan B dengan mengkompromikan kebenaran menjadi alasan mengapa 2 hakim lebih baik daripada 1 hakim, karena 2 hakim dapat saling menguatkan kebenaran. Dan, keputusan C dan D menjadi beban bagi A dan B.

Langkah Tiga (Step Three)

Jika A atau B menolak keputusan C dan D, masalahnya akan dipikul oleh seluruh jemaat gereja. Langkah ketiga ini tak pernah dilakukan di gereja-gereja lembaga —dan karena alasan yang baik— hal tersebut tentu mengakibatkan pemisahan jemaat ketika orang-orang berpihak. Yesus tak pernah bermaksud agar ukuran gereja lokal lebih besar daripada sebuah rumah. Keluarga jemaat di mana setiap orang tahu dan peduli kepada A dan B adalah tempat untuk langkah tiga. Di gereja lembaga, langkah tiga harus dilakukan dalam konteks kelompok kecil yang terdiri dari orang-orang yang tahu dan mengasihi A dan B. Jika A dan B adalah anggota dari gereja-gereja berbeda, anggota-anggota yang paling layak dari kedua gereja dapat menjadi badan pembuat keputusan.

Pada saat gereja menyampaikan keputusan, saudara A dan saudara B harus tunduk pada keputusan itu, dan tahu konsekwensi dari pelanggaran keputusan itu. Harus ada permintaan maaf, pengampunan dan pendamaian kembali.

Jika A atau B menolak minta maaf sesuai yang disarankan, ia harus dikeluarkan dari gereja dan tak satupun anggota gereja bersekutu dengannya lagi. Seringkali, sebelum dikeluarkan dari gereja, orang yang tak bertobat akan rela memisahkan dirinya, dan ia bisa saja telah memisahkan diri sebelumnya jika keinginannya tidak terkabul dalam proses itu. Sehingga, ia tak berkomitmen serius untuk mengasihi keluarga rohaninya.

Masalah yang Lazim Terjadi (A Common Problem)

Di gereja lembaga, orang biasanya menuntaskan perselisihan dengan meninggalkan satu gereja dan pindah ke gereja lain di mana pendetanya ingin membangun kerajaannya berapapun harganya dan pendeta itu tak punya hubungan dengan pendeta-pendeta lain; si pendeta itu menyambut orang itu dan membelanya karena ia menceritakan kesedihannya. Pola itu bertentangan dengan langkah-langkah pendamaian kembali yang Kristus perintahkan. Biasanya, beberapa bulan atau tahun kemudian, orang yang bersalah itu, yang disambut oleh pendeta tadi ke gerejanya, meninggalkan gerejanya dan mencari gereja lain, karena melakukan kesalahan lagi.

Yesus berharap jumlah jemaat tak perlu besar agar dapat beribadah di dalam rumah, dan pendeta/penatua/penilik lokal bekerja sama dalam satu kesatuan gereja. Maka, pengucilan seorang anggota gereja secara efektif akan menjadi pengucilan oleh semua anggota gereja. Setiap pendeta/penatua/penilik bertanggung-jawab bertanya kepada setiap orang Kristen yang baru masuk, terkait latar-belakang gerejanya yang dulu, lalu menghubungi pimpinan gereja itu untuk menentukan apakah orang itu perlu disambut.

Maksud Tuhan bagi Gereja yang Suci (God’s Intention for a Holy Church)

Masalah lazim lainnya di gereja lembaga adalah seringkali jemaat terdiri dari banyak orang yang datang untuk pamer, dan tiap orang hanya mau sedikit bertanggung-jawab karena hubungan dalam jemaat murni bersifat sosial. Jadi tak seorangpun, dan terutama pendeta, punya ide bagaimana harus hidup, dan orang-orang yang tidak suci selalu menodai gereja yang mereka datangi. Lalu, orang luar menilai orang yang mereka anggap orang Kristen sebagai tak berbeda dengan orang yang tidak percaya.

Terbukti bahwa struktur gereja lembaga bukanlah struktur yang Allah kehendaki bagi gerejaNya yang kudus. Orang-orang yang tidak suci dan munafik selalu bersembunyi di gereja-gereja lembaga, dengan membuat kritikan kepada Kristus. Namun dari bacaan dalam Matius 18:15-17, Yesus jelas ingin agar gerejaNya terdiri dari orang-orang kudus, yakni para anggota yang sungguh-sungguh dalam satu kumpulan yang selalu menyucikan diri. Dunia memperhatikan gereja dan melihat mempelai Kristus yang murni. Tetapi, kini, mereka melihat wanita sundal, yakni orang yang tak setia pada Mempelainya.

Terbukti ada aspek yang bersifat ilahi dan yang menyucikan diri di dalam gereja ketika Paulus memperhatikan situasi penting dalam jemaat Korintus. Seorang anggota yang diterima dalam jemaat sebenarnya hidup dalam perzinahan dengan ibu tirinya:

Memang orang mendengar, bahwa ada percabulan di antara kamu, dan percabulan yang begitu rupa, seperti yang tidak terdapat sekalipun di antara bangsa-bangsa yang tidak mengenal Allah, yaitu bahwa ada orang yang hidup dengan isteri ayahnya. Sekalipun demikian kamu sombong. Tidakkah lebih patut kamu berdukacita dan menjauhkan orang yang melakukan hal itu dari tengah-tengah kamu? Sebab aku, sekalipun secara badani tidak hadir, tetapi secara rohani hadir, aku –sama seperti aku hadir– telah menjatuhkan hukuman atas dia, yang telah melakukan hal yang semacam itu. Bilamana kita berkumpul dalam roh, kamu bersama-sama dengan aku, dengan kuasa Yesus, Tuhan kita, orang itu harus kita serahkan dalam nama Tuhan Yesus kepada Iblis, sehingga binasa tubuhnya, agar rohnya diselamatkan pada hari Tuhan…. dalam suratku telah kutuliskan kepadamu, supaya kamu jangan bergaul dengan orang-orang cabul. Yang aku maksudkan bukanlah dengan semua orang cabul pada umumnya dari dunia ini atau dengan semua orang kikir dan penipu atau dengan semua penyembah berhala, karena jika demikian kamu harus meninggalkan dunia ini. Tetapi yang kutuliskan kepada kamu ialah, supaya kamu jangan bergaul dengan orang, yang sekalipun menyebut dirinya saudara, adalah orang cabul, kikir, penyembah berhala, pemfitnah, pemabuk atau penipu; dengan orang yang demikian janganlah kamu sekali-kali makan bersama-sama. Sebab dengan wewenang apakah aku menghakimi mereka, yang berada di luar jemaat? Bukankah kamu hanya menghakimi mereka yang berada di dalam jemaat? Mereka yang berada di luar jemaat akan dihakimi Allah. Usirlah orang yang melakukan kejahatan dari tengah-tengah kamu. (1 Korintus 5:1-5, 9-13).

Orang yang disebutkan di atas tak perlu melalui langkah-langkah pendamaian kembali karena jelas ia bukan orang percaya sejati. Paulus menyebutnya “seakan-akan saudara” dan “seorang yang jahat”. Lagipula, dalam beberapa ayat kemudian, Paulus menulis,

Atau tidak tahukah kamu, bahwa orang-orang yang tidak adil tidak akan mendapat bagian dalam Kerajaan Allah? Janganlah sesat! Orang cabul, penyembah berhala, orang berzinah, banci, orang pemburit, pencuri, orang kikir, pemabuk, pemfitnah dan penipu tidak akan mendapat bagian dalam Kerajaan Allah. (1 Korintus 6:9-10).

Jelaslah, Paulus percaya bahwa orang tak bermoral, seperti orang dalam jemaat Korintus itu, mengkhianati iman para jemaat. Orang tersebut tak boleh dianggap sebagai saudara dan ia diperlakukan melalui empat langkah pendamaian kembali. Orang itu harus dikucilkan, “diserahkan kepada Setan”, sehingga gereja tak menambah penipuan dari orang itu, agar orang itu mendapat harapan pertobatan agar “diselamatkan pada hari Tuhan Yesus” (1 Korintus 5:5).

Di gereja-gereja besar di seluruh dunia kini, kadang-kadang ada ratusan orang yang menunjukkan diri sebagai orang Kristen yang, menurut standar Alkitab, adalah orang-orang tak percaya dan harus dikucilkan. Alkitab jelas menunjukkan bahwa gereja bertanggung-jawab mengeluarkan orang-orang tak percaya itu dari dalam gereja di mana mereka adalah orang-orang tak bertobat seperti orang cabul, pezinah, homoseks, pemabuk, dan sebagainya. Namun orang-orang itu, melalui “kasih karunia”, kini sering ada dalam kelompok pendukung gereja di mana mereka dapat diberi dorongan oleh “orang-orang percaya” lain yang memiliki masalah serupa. Hal itu jadi penghinaan bagi kuasa yang mengubahkan hidup dari Injil Yesus Kristus.

Pemimpin yang Jatuh (Fallen Leaders)

Akhirnya, jika seorang pemimpin yang bertobat jatuh dalam dosa serius (seperti perzinahan), haruskah ia segera dipulihkan ke jabatannya? Walaupun Tuhan mengampuni pemimpin yang bertobat itu (demikian juga sidang jemaat mengampuninya), pemimpin itu telah kehilangan kepercayaan dari orang-orang yang dia layani. Kepercayaan adalah sesuatu yang harus didapatkan. Karena itu, pemimpin yang jatuh harus rela memisahkan dirinya dari jabatan pimpinan dan menyerahkannya kepada bimbingan roh sampai ia dapat membuktikan kelayakan dirinya. Ia harus mulai lagi. Barangsiapa yang tak bersedia melayani dengan rendah hati dalam hal-hal kecil, demi mendapatkan kembali kepercayaan, tak boleh dijadikan pemimpin di dalam jemaat.

Kesimpulan (In Summary)

Sebagai pelayan pemuridan yang dipanggil untuk “menyatakan kesalahan, menegor, menasihati dengan segala kesabaran dan pengajaran” (2 Timotius 4:2), marilah kita tak segan-segan melakukan panggilan kita. Ajari murid-murid kita untuk saling mengasihi dengan menunjukkan kesabaran yang penuh kasih, bila perlu berdamai dengan sikap lembut, berdamai lagi dengan bantuan orang lain bila perlu, dan mengampuni kapanpun diminta. Betapa lebih baik hal itu dibandingkan pengampunan yang palsu yang tak membawa pemulihan sejati bagi hubungan yang rusak. Dan usahakan taati Tuhan dalam setiap aspek untuk menjaga kemurnian dan kesucian gerejaNya, terpuji namaNya!

Untuk menyelidiki lebih lanjut tentang berdamai dengan orang yang bersalah kepada kita dan tentang disiplin gereja, lihat Roma 16:17-18; 2 Korintus 13:1-3; Galatia 2:11-14; 2 Tesalonika 3:6, 14-15; 1 Timotius 1:19-20, 5:19-20; Titus 3:10-11; Yakobus 5:19-20; 2 Yohanes 10-11.

 

---

[1]

Wajarlah bila orang yang dikucilkan kemudian meminta ampun, maka Yesus berharap agar dia diberikan pengampunan.

[2]

Bila pasangan yang berselingkuh adalah seorang Kristen, kita harus meminta dia untuk melalui tiga tahap yang disebutkan Yesus untuk diperdamaikan kembali sebelum melewati perceraian. Bila pasangan yang berselingkuh itu meminta ampun, kita harus mengampuninya menurut perintah Yesus.